Nuklearna adaptacja NATO. Przesłanki za zwiększeniem sił nuklearnych w Europie

29.11.2023

Od 2014 r. państwa NATO poczyniły postępy we wzmacnianiu sojuszniczego odstraszania nuklearnego, ale powinny zrobić więcej, niż planują, by zwiększyć prawdopodobieństwo, że nie zawiedzie ono również w przyszłości. Mimo że odstraszanie nuklearne NATO spełnia dziś swoją rolę, rosną stojące przed nim wyzwania. Jeszcze pod koniec lat 20. może nałożyć się kilka czynników podnoszących ryzyko podjęcia przez Rosję bardziej agresywnych niż dotąd działań wobec Sojuszu.

Rosja nasila próby zastraszenia państw NATO bronią jądrową. Zwycięstwo lub nawet uniknięcie porażki w wojnie z Ukrainą mogłoby zachęcić Rosję do dalszego stosowania nuklearnych gróźb jako narzędzia wspierającego agresję. Odstraszanie Rosji przez NATO komplikować będzie rosnące niebezpieczeństwo zaangażowania USA w konflikt z Chinami. Rosja mogłaby kalkulować, że w takiej sytuacji USA nie będą skłonne do zaryzykowania nuklearnej eskalacji w Europie, a inni członkowie NATO nie odważą się bronić sojuszników. Wojna w Indo-Pacyfiku lub rozwój rosyjskiej obrony przeciwrakietowej mogą ponadto ograniczyć dostępność części międzykontynentalnych sił nuklearnych USA do operacji w Europie.

W obliczu tych wyzwań i zagrożeń państwa NATO powinny zwiększyć siły nuklearne w Europie, by wyraźniej zademonstrować swoją determinację oraz odporność na groźby jądrowe, a także wzmocnić zdolność NATO do odpowiedzi na ograniczony atak nuklearny.

Pierwszym krokiem powinno być zwiększenie liczby państw posiadających samoloty F-35 certyfikowane do przenoszenia amerykańskich bomb nuklearnych, a najlepiej także zapewniających terytorium do stacjonowania tych ładunków. Włączenie Polski do nuclear sharing jako jednego z członków NATO najbardziej zagrożonych rosyjską agresją miałoby szczególne znaczenie polityczne. Poszerzyłoby także możliwości prowadzenia przez Sojusz operacji nuklearnych.

Państwa NATO powinny również opracować i rozmieścić regionalne systemy do przenoszenia broni jądrowej o większych zdolnościach wojskowych, co będzie bardziej czasochłonne.