Czym jest Rada Praw Człowieka? 

RPC to organ pomocniczy ZO ONZ, z siedzibą w Genewie. Jest odpowiedzialny za monitorowanie stanu ochrony praw człowieka oraz udzielanie pomocy w tym zakresie członkom Organizacji. Składa się z 47 członków wybieranych na trzy lata. Każdego roku odnawiana jest 1/3 jej składu. Podobnie jak w przypadku Rady Bezpieczeństwa państwa współzawodniczą w wyborach, podzielone na pięć grup regionalnych (zasada reprezentatywności geograficznej). RPC pracuje w trzech corocznych sesjach (marcu, czerwcu i wrześniu) oraz sesjach specjalnych, zwoływanych na żądanie 1/3 jej składu. Bieżąca praca RPC odbywa się w oparciu o grupy robocze. W Radzie uruchamiane są także tzw. procedury specjalne (w postaci mandatów krajowych lub tematycznych). Kontroli przestrzegania praw człowieka w poszczególnych państwach członkowskich służy Powszechny Przegląd Okresowy. 

Kto oprócz Polski został wybrany na kadencję 2020–2022? 

Wybrano 14 państw. Ich kadencja rozpocznie się 1 stycznia 2020 r. Zgodnie z zasadą zachowania reprezentatywności geograficznej skład RPC został uzupełniony o Polskę i Armenię z grupy państw Europy Wschodniej; Brazylię i Wenezuelę z grupy państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów; Niemcy i Holandię z grupy państw Europy Zachodniej i pozostałych państw; Mauretanię, Libię, Namibię i Sudan z grupy państw afrykańskich oraz Indonezję, Japonię, Koreę Południową i Wyspy Marshalla z grupy państw Azji i Pacyfiku. Polska była już członkiem Rady w latach 2006–2007 oraz 2011–2013. Wśród wybranych i obecnych członków RPC znajdują się państwa, z którymi Polska współpracowała blisko w RB przy rezolucjach dotyczących ochrony ludności cywilnej podczas konfliktów zbrojnych (m.in. Niemcy, Holandia). 

Dlaczego dołączenie Polski do RPC jest istotne?

 Ważny jest udział w pracach RPC państw działających na rzecz wzmocnienia standardów i polepszenia ogólnego stanu ochrony praw człowieka na świecie. Państwa, które podzielają wizję demokratycznego porządku międzynarodowego, opartego na przestrzeganiu prawa międzynarodowego, mogą działać efektywniej jako grupa, wspierając się w głosowaniach. Takie wsparcie jest istotne, ponieważ w Radzie aktywnie działają państwa promujące odmienną wizję praw człowieka, opartą na własnej odrębności kulturowej i tożsamościowej (np. Chiny). Niestety do RPC wybierane są także państwa oskarżane o naruszanie praw człowieka (obecnie z krytyką spotkał się wybór Wenezueli, protesty wzbudzało członkostwo Chin, Kuby, Iranu czy Demokratycznej Republiki Konga). Taka krytyka doprowadziła do wycofania się Stanów Zjednoczonych z członkostwa w czerwcu 2018 r.  

Co chce osiągnąć Polska? 

Członkostwo w RPC będzie kontynuacją zaangażowania Polski w działania ONZ, zwłaszcza tych w  Radzie Bezpieczeństwa w upływającej kadencji 2018–2019. Należy oczekiwać zwłaszcza utrzymania wysokiego zaangażowania w monitorowanie przestrzegania praw człowieka na okupowanych terytoriach Ukrainy czy Gruzji. Jak wskazuje przedstawiony przed wyborem program, Polska będzie działała na rzecz umacniania praw człowieka jako jednego z głównych filarów ONZ, ochrony ludności cywilnej w konfliktach zbrojnych, zwłaszcza kobiet, dzieci i osób niepełnosprawnych; umacniania wolności religii lub wyznania, w tym ochrony praw osób należących do mniejszości religijnych (w sierpniu powołała specjalną wysłannik w tej sprawie); ochrony praw człowieka jako warunku zrównoważonego rozwoju w wymiarze społecznym, gospodarczym i środowiskowym.