Przywódcy UE i Ukrainy omówili postępy we wdrażaniu reform na Ukrainie oraz perspektywy kontynuacji unijnego wsparcia makrofinansowego. Rozmawiali na temat uruchomienia tzw. Planu Marshalla dla Ukrainy – dodatkowej pomocy finansowej na odbudowę ukraińskiej gospodarki. Jego założenia ma przedstawić Litwa podczas zaplanowanego na listopad br. szczytu Partnerstwa Wschodniego. Dyskutowano też nad pogłębieniem współpracy handlowej, gdyż w czerwcu br. UE zdecydowała się rozszerzyć preferencje handlowe dla Ukrainy. 

W odpowiedzi na rosyjskie działania dezinformacyjne UE i Ukraina uzgodniły powołanie wspólnej grupy roboczej ds. komunikacji strategicznej. Jej zadaniem będzie zwiększenie efektywności obustronnych działań informacyjnych.

 

Negocjacje na temat wspólnej deklaracji potwierdziły rozbieżność poglądów Ukrainy i niektórych państw członkowskich na przyszłość wzajemnych relacji. Ukraina nalegała na zawarcie w przygotowywanym dokumencie wzmianki o jej dążeniach do integracji z UE (co znajduje się w preambule umowy stowarzyszeniowej). Jednakże sprzeciw wobec takiego rozwiązania – zgłoszony przez Królestwo Niderlandów z poparciem Niemiec i Francji – ostatecznie uniemożliwił wypracowanie dokumentu. Wprawdzie holenderski rząd ratyfikował umowę stowarzyszeniową UE z Ukrainą, ale ze względu na wynik referendum z kwietnia 2016 r. uczynił to dopiero po dołączeniu do niej specjalnej deklaracji, że porozumienie nie stanowi wstępu do pełnego członkostwa.

W ostatnich tygodniach w Unii Europejskiej narasta krytyka Ukrainy. UE zarzuca ukraińskim politykom niewielkie postępy w walce z korupcją. Mimo zobowiązań względem MFW Rada Najwyższa wciąż nie przyjęła ustawy o sądach antykorupcyjnych. Z kolei Narodowe Biuro Antykorupcyjne nie otrzymało jeszcze prawa do samodzielnego korzystania z podsłuchów. UE oskarża też deputowanych do ukraińskiego parlamentu o blokowanie reform wynikających z umowy stowarzyszeniowej. W ubiegłym roku Ukraina przyjęła tylko 26 spośród 130 zaplanowanych do wdrożenia w tym okresie aktów prawa wspólnotowego. Utrzymuje też niezgodne z porozumieniem o wolnym handlu z UE restrykcje w eksporcie niektórych towarów (m.in. moratorium na wywóz nieprzetworzonego drewna).

 

Ukraińskie władze deklarują wolę pogłębienia integracji z UE. Prezydent Poroszenko zapowiedział m.in. podjęcie działań na rzecz wstąpienia do strefy Schengen oraz ustanowienia unii celnej między UE i Ukrainą. Osiągnięcie tych celów jest jednak mało prawdopodobne w najbliższym czasie. Z akceptacją państw członkowskich nie spotyka się również ukraińska propozycja ustanowienia nowych ram współpracy między UE i państwami Partnerstwa Wschodniego, które podpisały z nią umowę stowarzyszeniową (Gruzja, Mołdawia, Ukraina). W najbliższych latach zatem stosunki UE–Ukraina będą się skupiać na harmonizacji ukraińskiego prawodawstwa z prawem UE. Możliwe będzie też dalsze zacieśnienie współpracy sektorowej, np. w dziedzinie handlu, transportu, mobilności, badań i rozwoju.