Przed szczytem NATO w Warszawie rosną oczekiwania co do zaangażowania się Sojuszu w reakcję na liczne i dynamicznie narastające zagrożenia dla bezpieczeństwa europejskiego. NATO nie może jednak zapewnić całościowej i samodzielnej odpowiedzi na wszystkie z nich ze względu na ograniczenia, jakim podlega. Powinno zatem przyjąć podejście indywidualnie dostosowane do specyfiki każdego z zagrożeń i skupić się na tych, którym jest w stanie przeciwdziałać jako główna organizacja. Powinno także udzielić wsparcia tym organizacjom i formatom współpracy międzynarodowej, które są lepiej przystosowane do rozwiązania pozostałych problemów bezpieczeństwa. Takie są główne konkluzje raportu PISM pt. “NATO and the Future of Peace in Europe: Towards a Tailored Approach”, opracowanego we współpracy z Ośrodkiem Studiów Wschodnich (OSW) i zaprezentowanego podczas pierwszego dnia konferencji Wrocław Global Forum 2016.

W raporcie wskazano, że kluczowe wyzwanie strategiczne dla NATO wiąże się z rosyjskim dążeniem do zmiany pozimnowojennego porządku międzynarodowego w Europie. Działania Rosji nie tylko stanowią zagrożenie wojskowe dla wschodniej flanki Sojuszu, ale również otwarcie kwestionują wartości leżące u podstaw jego funkcjonowania. Dlatego NATO powinno kontynuować adaptację polityki odstraszania i obrony w celu zapewnienia, że Rosja nie będzie w stanie podważyć jego wiarygodności, np. przez szybką operację militarną przeciwko krajom ze wschodniej flanki Sojuszu. W reagowaniu na zagrożenia asymetryczne i pozawojskowe, takie jak terroryzm, migracje i międzynarodowa przestępczość zorganizowana, rola Sojuszu powinna polegać przede wszystkim na wspieraniu jego państw członkowskich, innych organizacji międzynarodowych, zwłaszcza Unii Europejskiej, a także państw partnerskich z obszaru transatlantyckiego i spoza niego. Spójność i wiarygodność NATO może zostać utrzymana wyłącznie dzięki dostosowanemu i selektywnemu podejściu.

Raport powstał w wyniku serii spotkań eksperckich w stolicach wybranych państw członkowskich i partnerskich Sojuszu, poświęconych jego dalszej adaptacji. Spotkania zostały  zainicjowane przez Departament Strategii Polityki Zagranicznej Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej i zorganizowane we współpracy z Polskim Instytutem Spraw Międzynarodowych (PISM) i Ośrodkiem Studiów Wschodnich (OSW).