Siła prawa zamiast prawa siły
Warszawa 2020
ISBN 978-83-66091-41-2 (pb)
ISBN 978-83-66901-46-7 (e-book)
Nie ulega wątpliwości, że wyczerpujące omówienie całości dorobku naukowego oraz biografii tak wielowymiarowej postaci, jaką był Ludwik Ehrlich należy do zadań wyjątkowo skomplikowanych i przekracza objętość jednego tomu. Niniejsza pozycja stanowi jednak niezwykle istotny wkład w poszerzenie wiedzy o nim, o historii rozwoju prawa międzynarodowego i nauki stosunków międzynarodowych w Polsce. Wartość dodana niniejszej pracy nie podlega dyskusji.
Dr hab. Aleksander Gubrynowicz
Ludwik Ehrlich znany jest prawnikom i politologom głównie z definicji suwerenności. Tymczasem lektura książki dowodzi, jak wszechstronny był to uczony i jak w precyzyjny sposób wykładał o problemach nurtujących współczesną mu rzeczywistość. Interpretacja tez Ehrlicha nawet po kilkudziesięciu latach, choć z nieco innej perspektywy, bo w innych realiach geopolitycznych, nie wydaje się ahistoryczna. Dobrze byłoby, gdyby z jego przemyśleniami mogło się zapoznać szerokie grono czytelników.
Prof. dr hab. Grażyna Michałowska
W maju 2018 r., tego samego dnia, gdy Polska przewodnicząc debacie generalnej Rady Bezpieczeństwa przypomniała o polskim wkładzie w rozwój prawa wojennego, we Lwowie zaczynała się konferencja poświęcona profesorowi Ludwikowi Ehrlichowi. To właśnie on przywrócił nauce światowej oryginalny polski wkład w rozwój prawa międzynarodowego, znany pod nazwą średniowiecznej polskiej doktryny ius gentium.
Ludwik Ehrlich był wpływowym naukowcem, autorem znanego podręcznika, który ukształtował szerokie grono polskich naukowców. Jednak szczyt jego kariery przerwała druga wojna światowa, a po niej zmienione warunki w Polsce Ludowej nie sprzyjały rozwojowi niezależnych badań. Spotkanie konferencyjne było owocne: spotkali się prawnicy międzynarodowi oraz badacze stosunków międzynarodowych a ich dyskusja przyniosła otwarte pytania: co z dorobku Ludwika Ehrlicha jest nadal aktualne? Jeśli coś aktualne pozostało – to dlaczego? Czy współcześnie powinniśmy traktować prace Ehrlicha tylko jako część doktryny, a jego samego – jako twórcę o znaczeniu historycznym?
Te kwestie nie mogły zostać bez odpowiedzi. Szerokie grono Autorów podjęło próbę nakreślenia szkicu do portretu naukowego Ludwika Ehrlicha. Przedstawiając czytelnikom niniejszy tom, mamy nadzieję, że przyczyni się do przypomnienia dorobku Ludwika Ehrlicha i zwrócenia uwagi, jak ważny jest dialog pomiędzy prawnikami międzynarodowcami i badaczami stosunków międzynarodowych, gdyż tylko on gwarantuje odpowiednią perspektywę badawczą i wysoką jakość badań.
Spis treści
Od Wydawcy (9)
Wstęp (11)
Część I
Recepcja myśli Ludwika Ehrlicha w nauce prawa międzynarodowego
Roman Kwiecień
Ludwik Ehrlich a nauka prawa międzynarodowego, czyli znaczenie metody w myśleniu prawniczym (17)
Marcin Kałduński
Doświadczenia Ludwika Ehrlicha jako sędziego międzynarodowego (33)
Władysław Czapliński
Zagadnienia ogólne odpowiedzialności międzynarodowej w systemie prawa międzynarodowego (w nawiązaniu do poglądów Ludwika Ehrlicha) (57)
Patrycja Grzebyk
Indywidualna odpowiedzialność za wojnę agresywną oraz zbrodnie wojenne w świetle ekspertyz Ludwika Ehrlicha przed Najwyższym Trybunałem Narodowym (67)
Karolina Wierczyńska
Suwerenność państwa w kontekście indywidualnej odpowiedzialności karnej w prawie międzynarodowym a koncepcja Ludwika Ehrlicha (85)
Szymon Zaręba
Suwerenność i równość państw według Ludwika Ehrlicha a pojęcie suwerennej równości w praktyce ONZ (101)
Rafał Tarnogórski
Odzyskanie niepodległości przez Polskę (ius postliminii) w ujęciu Ludwika Ehrlicha. Rekonstrukcja idei (117)
Andrij Haczkewych
Teoria prawa międzynarodowego Ehrlicha: ab initio (133)
Część II
Wpływ myśli Ludwika Ehrlicha na rozwój nauki o stosunkach międzynarodowych
Tomasz Pugacewicz
Koncepcja teoretyczna stosunków międzynarodowych w ujęciu Ludwika Ehrlicha z 1947 roku (147)
Agnieszka Bieńczyk-Missala
Suwerenność w kontekście międzynarodowej ochrony praw człowieka. Od Ludwika Ehrlicha do współczesności (177)
Dorota Heidrich
Zagadnienie przymusowych wysiedleń ludności w pracach Ludwika Ehrlicha a współcześnie
obowiązujące normy prawa międzynarodowego (193)
Andrzej Szeptycki
Znaczenie prawa międzynarodowego dla nowych państw niepodległych w świetle prac Ludwika Ehrlicha (kazus Ukrainy) (219)
Roman Kuźniar
Refleksja na marginesie poglądów Ehrlicha na moralność w polityce (239)
Adam Redzik
Ludwika Ehrlicha koncepcja kształcenia dyplomatów i jej realizacja – Studium Dyplomatyczne Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie (255)
Marek Cichocki
Ludwik Ehrlich i początki liberalnego internacjonalizmu w Polsce (283)
Agnieszka Bógdał-Brzezińska, Jan A. Wendt
Status międzynarodowy Wolnego Miasta Gdańska w świetle refleksji Ludwika Ehrlicha (307)
Marek Kornat
Multilateralizm i bilateralizm. Ludwik Ehrlich i Julian Makowski o zagadnieniu zbiorowego bezpieczeństwa w dobie międzywojennej (323)
Część III
O Ludwiku Ehrlichu
Adam Redzik
Ludwik Ehrlich (1889–1968) – zarys życiorysu (339)
Michał Kowalski
Wielki nieobecny – Ludwik Ehrlich i Powrót do Lwowa Philippe’a Sandsa (363)
Mój ojciec, jakim go pamiętam…
O Ludwiku Ehrlichu z Andrzejem Ehrlichem rozmawiają Patrycja Grzebyk i Rafał Tarnogórski (379)
Tomasz Pugacewicz (oprac.)
Publikacje Ludwika Jakuba Ehrlicha (1889–1968) (397)
Roman Kuźniar
Posłowie (405)
Aneks
Biogramy autorów książki (409)
Zdjęcia (417)