Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1935
22.11.2017
PISM

Redaktor tomu: Stanisław Żerko, współpraca Piotr Długołęcki

Warszawa 2017

ISBN: 978-83-64895-86-9

Liczba stron: LIV + 802

KUP TERAZ

 


Tom Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1935 jest 24. tomem zrealizowanym w ramach serii PDD. Zamieszczono w nim 344 archiwalne dokumenty, które ukazują polską politykę zagraniczną w 1935 roku.

Jednym z najważniejszych wydarzeń udokumentowanych w tomie jest choroba i śmierć Józefa Piłsudskiego. Odejście Marszałka oznaczało symboliczny koniec pewnej epoki w polskim życiu politycznym okresu międzywojennego. Nie spowodowało ono jednak zmian w polityce zagranicznej, a Józef Beck okazał się być wiernym kontynuatorem linii wyznaczonej przez Komendanta.

Wiele uwagi poświecono także stosunkom polsko-niemieckim. Warszawa i Berlin kontynuowały tzw. linię 26 stycznia, czyli politykę zbliżenia, zapoczątkowaną podpisaniem w poprzednim roku deklaracji o niestosowaniu przemocy. Początek roku we wzajemnych relacjach zdominowała wizyta Hermanna Göringa w Białowieży i towarzyszące jej ogólnoeuropejskie zainteresowanie. Wpływ na wzajemne relacje miała także sytuacja w Wolnym Mieście Gdańsku i związane z nią kwestie gospodarcze. Kształt wzajemnych relacji sprzyjał także rozpowszechnianiu (nie bez udziału propagandy ZSRR) informacji o istnieniu tajnego polsko-niemieckiego porozumienia. Polska dyplomacja starała się stale dementować tego rodzaju pogłoski.

Ważkim zagadnieniem bogato zilustrowanym w tomie był nasilający się kryzys włosko-etiopski, który za sprawą agresji Włoch z 3 października przekształcił się w konflikt zbrojny. Polska, mimo iż nie planowała pogarszać relacji z Rzymem, przyłączyła się jednak do sankcji nałożonych na Włochy przez Ligę Narodów.

Dokumenty publikowane w tomie ułożone zostały w porządku chronologicznym. Zdecydowana większość to materiały tajne, dotychczas niepublikowane. Podstawę źródłową tomu stanowią dokumenty z Archiwum Akt Nowych w Warszawie oraz materiały Instytutu Polskiego i Muzeum im. Gen. Sikorskiego w Londynie. W tomie znalazły się również archiwalia z Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce, a także akta Instytutu Hoovera przy Uniwersytecie Stanforda w Stanach Zjednoczonych (na podstawie mikrofilmów dostępnych w AAN).

Poza dokumentami, wstępem, regestami (zawierającymi, krótki opis każdego z dokumentów) w skład tomu wchodzą także indeksy: osobowy i rzeczowy ułatwiające odszukanie potrzebnych informacji.