Andres Kasekamp
Warszawa 2013
ISBN 978-83-62453-55-9
liczba stron: 253
Doceniona prestiżową Baltic Assembly Prize in Science i przystępnie napisana analiza porównawcza państw bałtyckich to pierwsze tego typu opracowanie na polskim rynku. Litwa, Łotwa i Estonia były i pozostają areną zarówno rywalizacji, jak i współpracy między Wschodem a Zachodem. Autor śledzi rozwój tych trzech państw bałtyckich – od średniowiecznych krucjat (...) aż po wyodrębnienie się nowoczesnych tożsamości narodowych w ubiegłym stuleciu. Kasekamp skupia się szczególnie na wydarzeniach XX wieku, kiedy państwa bałtyckie, po okresie okupacji radzieckiej i nazistowskiej, ostatecznie osiągnęły niepodległość. Autor bada również drogi do odzyskania państwowości i kwestie związane ze wstąpieniem Litwy, Łotwy i Estonii do Unii Europejskiej. Andres Kasekamp obecnie jest profesorem Institute of Government and Politics Uniwersytetu w Tartu i zastępcą dyrektora Association for the Advancement of Baltic Studies.
Litwa, Łotwa i Estonia były i pozostają areną zarówno rywalizacji, jak i współpracy między Wschodem a Zachodem. Autor mistrzowsko śledzi rozwój tych trzech państw bałtyckich – od średniowiecznych krucjat przeciwko ostatnim poganom Europy i potędze Wielkiego Księstwa Litewskiego, przez przyłączenie ich do Imperium Rosyjskiego pod koniec XVIII wieku, aż po wyodrębnienie się nowoczesnych tożsamości narodowych w ubiegłym stuleciu. Czerpiąc z najnowszych badań i opracowań, Andres Kasekamp skupia się szczególnie na wydarzeniach XX wieku, kiedy państwa bałtyckie, po okresie okupacji radzieckiej i nazistowskiej, ostatecznie osiągnęły niepodległość. Autor bada również drogi do odzyskania państwowości i kwestie związane ze wstąpieniem Litwy, Łotwy i Estonii do Unii Europejskiej. Ta doceniona prestiżową Baltic Assembly Prize in Science i przystępnie napisana analiza porównawcza państw bałtyckich to pierwsze tego typu opracowanie na polskim rynku.
Publikacja jest współfinansowana ze środków Estońskiego Instytutu Polityki Zagranicznej.
Prof. Andres Kasekamp o książce:
Książka koncentruje się przede wszystkim na historii politycznej, zwłaszcza na czasach nowożytnych. Starałem się powściągnąć naturalną tendencję do analizowania wydarzeń z estońskiego punktu widzenia i poświęcić tyle samo miejsca każdemu z trzech państw. Napisanie jednej całościowej historii porównawczej, a nie równoległych dziejów trzech odrębnych krajów, jest ogromnym wyzwaniem. Choć na tych kartach głównymi bohaterami są trzy narody, usiłowałem przedstawić osiągnięcia wszystkich ludzi żyjących na interesującym nas terytorium.
Prof. Wojciech Roszkowski o książce:
Praca Kasekampa to dzieło o wysokim stopniu obiektywizmu, napisane żywym językiem i zawierające mnóstwo ciekawych spostrzeżeń historycznych. […] Dla czytelnika polskiego wykład ma ten walor, że autor dobrze czuje specyficzny społeczny i kulturowy klimat krajów bałtyckich, niewielkich i w dodatku dość rzadko zaludnionych, małych narodów stale zagrożonych i potrafiących przetrwać w najtrudniejszych nawet warunkach dziejowych.
Informacja o autorze
Andres Kasekamp (ur. 1966 w Toronto), absolwent studiów historycznych na Uniwersytecie w Toronto, tytuł doktora uzyskał w School of Slavonic and East European Studies na Uniwersytecie Londyńskim. Był dyrektorem Estońskiego Instytutu Polityki Zagranicznej (2000–2013), prezesem Open Estonia Foundation (2006–2008), redaktorem „Journal of Baltic Studies” (2002–2005), ekspertem w komitetach do spraw zagranicznych w parlamentach estońskim i fińskim, w Parlamencie Europejskim i Radzie Bałtyckiej; wykładał na uniwersytetach w Toronto i Berlinie. Obecnie jest profesorem Institute of Government and Politics Uniwersytetu w Tartu i zastępcą dyrektora Association for the Advancement of Baltic Studies. Historia państw bałtyckich to jego druga książka.
Spis treści
Wykaz map i tablic
Przedmowa do wydania polskiego
Wstęp
1. Ostatni poganie Europy
Pierwsi mieszkańcy
Społeczeństwa prehistoryczne
Północne wyprawy krzyżowe
2. Ekspansja Litwy i średniowieczne Inflanty (1290–1560)
Wzrost potęgi Litwy
Jagiełło i Witold
Jagiellonowie
Inflanty w okresie feudalnym
Miasta, handel i chłopi
Reformacja i podział Inflant
3. Rzeczpospolita polsko-litewska a wzrost potęgi Szwecji i Rosji (1561–1795)
Unia polsko-litewska i walka o zwierzchnictwo nad Inflantami
Panowanie Szwecji i wielka wojna północna
Rosyjskie okno na wschód
Zmierzch i upadek Rzeczypospolitej Obojga Narodów
4. Pod rządami carów. Długi wiek XIX (1795–1917)
Reformy agrarne w guberniach bałtyckich
Litwa w Imperium Rosyjskim
Narodowe przebudzenia
Rusyfikacja i modernizacja
Rewolucja 1905 roku i I wojna światowa
5. Krótki okres niepodległości (1917–1939)
Rewolucja rosyjska i okupacja niemiecka
Wojny o niepodległość
Od demokracji do autorytaryzmu
Rozwój gospodarczy, społeczny i kulturalny
W poszukiwaniu bezpieczeństwa
6. Między młotem a kowadłem (1939–1953)
Aneksja sowiecka
Hitlerowski Ostland
Wojna w obcych mundurach
Opór, represje i kolektywizacja
7. Rządy Sowietów (1953–1991)
Odwilż
Stagnacja
Śpiewająca rewolucja
Ku niepodległości
8. Z powrotem na Zachodzie (1991–2011)
Budowanie demokracji
Polityka w XXI wieku
Reformy gospodarcze
Przemiany społeczne
Powrót do Europy
Stosunki z Rosją
Kalendarium
Nazwy geograficzne
Wskazówki bibliograficzne