Monografia poświęcona specyfice zagrożeń asymetrycznych we współczesnym świecie. W następstwie ataków z 11 września 2001 r. zagrożenia „niekonwencjonalne”: terroryzm międzynarodowy, transnarodowa przestępczość zorganizowana, użycie broni masowego rażenia i technologii informatycznych przez podmioty pozapaństwowe, zostały w państwach transatlantyckich uznane za jeden z najważniejszych problemów polityki bezpieczeństwa oraz największą groźbę dla ich stabilności.  

Spis treści: 

Wstęp  

Rozdział I: Koncepcja zagrożeń asymetrycznych i jej miejsce w teorii stosunków międzynarodowych oraz nauce o bezpieczeństwie

1. Ewolucja pojęcia ‘bezpieczeństwo’ w teorii stosunków międzynarodowych oraz w nauce o bezpieczeństwie (security studies)            

1.1. Ogólne rozumienie pojęcia ‘bezpieczeństwo’ w nauce o stosunkach międzynarodowych          

1.2. Tradycyjne (realistyczne) rozumienie pojęcia ‘bezpieczeństwo’ – paradygmat zimnowojenny

1.3. Współczesne rozumienie pojęcia ‘bezpieczeństwo’ – elementy formułującego się paradygmatu pozimnowojennego

2. Źródła koncepcji zagrożeń asymetrycznych w wojskowej myśli strategicznej    

2.1. Ogólne rozumienie asymetrii w nauce o strategii

2.2. Korzenie koncepcji asymetrii w historii myśli strategicznej    

2.3. Obecne pojmowanie asymetrii w wojskowej myśli strategicznej        

3. Definiowanie zagrożeń asymetrycznych         

3.1. Zagrożenia asymetryczne sensu largo (ujęcie wojskowe)     

3.2. Zagrożenia asymetryczne sensu stricto (ujęcie politologiczne)          

4. Ogólna charakterystyka zagrożeń asymetrycznych (węższe ujęcie)     

5. Zachodocentryzm koncepcji zagrożeń asymetrycznych           

Rozdział II: Uwarunkowania rozwoju i czynniki kształtujące środowisko działania podmiotów stanowiących zagrożenia asymetryczne    

1. Globalny kontekst działania podmiotów stanowiących
zagrożenia asymetryczne – przemiany ładu międzynarodowego i nowe osie podziałów     

1.1. Koniec zimnej wojny i rozpad dwubiegunowego ładu międzynarodowego       

1.2. Wertykalizacja porządku międzynarodowego na płaszczyźnie socjoekonomicznej      

1.3. Zróżnicowanie kulturowo-cywilizacyjne społeczności międzynarodowej          

2. Główne czynniki bezpośrednio wpływające na środowisko działania podmiotów stanowiących zagrożenia asymetryczne – procesy globalizacyjne i postęp technologiczny  

2.1. Globalizacja (procesy globalizacyjne) – podstawowe elementy pojęcia          

2.2. Erozja suwerenności państwowej i problem państw w stanie rozkładu            

2.3. Swoboda przepływów transgranicznych towarów, kapitału i ludzi oraz kwestia migracji międzynarodowych

2.4. Wzrost wrażliwości państw na działania podmiotów stanowiących zagrożenia asymetryczne. Rola mediów 2.5. Procesy globalizacyjne i ich następstwa jako motyw rozwoju zagrożeń asymetrycznych    

3. Przemiany w sferze wojskowej stosunków międzynarodowych a środowisko działania podmiotów stanowiących zagrożenia asymetryczne          

3.1. Specyfika współczesnych konfliktów zbrojnych        

3.2. Dysproporcje potencjałów wojskowych na świecie, znaczenie postępu technologicznego oraz kwestia rewolucji w dziedzinie wojskowości (RMA)       

Rozdział III: Terroryzm międzynarodowy jako zagrożenie asymetryczne państw obszaru transatlantyckiego

1. Terroryzm – kwestie definicyjne        

2. Aspekt motywacyjny terroryzmu – specyfika w okresie pozimnowojennym

2.1. Religijna motywacja działań terrorystycznych – ogólna charakterystyka i obecne znaczenie   

2.2. Terroryzm ugrupowań islamskich – znaczenie w wymiarze motywacyjnym    

2.3. Inne motywacje działań terrorystycznych w okresie pozimnowojennym         

3. Organizacja i finansowanie działań terrorystycznych – główne trendy rozwojowe          

3.1. Struktura współczesnych grup terrorystycznych       

3.2. Finansowanie działalności terrorystycznej    

3.3. Wsparcie ze strony państw (sponsoring państwowy)

4. Płaszczyzna operacyjna – zmiany w zakresie środków i taktyk ataku   

5. Ocena strategicznej rangi zagrożenia ze strony terroryzmu międzynarodowego dla państw obszaru transatlantyckiego

Rozdział IV: Transnarodowa przestępczość zorganizowana jako zagrożenie asymetryczne       

1. Istota i specyfika transnarodowej przestępczości zorganizowanej        

1.1. Definiowanie transnarodowej przestępczości zorganizowanej

1.2. Specyfika wpływu transnarodowej przestępczości zorganizowanej na bezpieczeństwo państw

2. Płaszczyzna organizacyjna – cechy specyficzne transnarodowej przestępczości zorganizowanej 

2.1. Usieciowienie i decentralizacja – główny trend rozwojowy w aspekcie techniczno-organizacyjnym       

2.2. Pozostałe tendencje rozwojowe w wymiarze organizacyjnym. Sojusze strategiczne i współpraca grup przestępczych z innymi podmiotami pozapaństwowymi

3. Główne obszary aktywności kryminalnej transnarodowych grup przestępczych 

3.1. Handel narkotykami           

3.2. Inne formy aktywności przestępczej

4. Próba oceny rangi zagrożenia ze strony transnarodowej przestępczości zorganizowanej dla bezpieczeństwa państw transatlantyckich           

Rozdział V: Użycie przez podmioty pozapaństwowe środków niekonwencjonalnych (broni masowego rażenia – BMR)

1. Pojęcie i rodzaje broni masowego rażenia – BMR (Weapons of Mass Destruction – WMD)          

2. Zgodność zastosowania BMR z motywami, celami i logiką działania podmiotów pozapaństwowych          

3. Broń nuklearna i radiologiczna – prawdopodobieństwo uzyskania i użycia przez podmioty pozapaństwowe         

3.1. Uzyskanie broni nuklearnej i radiologicznej – potencjalne źródła i metody     

Broń nuklearna 

Broń radiologiczna        

3.2. Aspekty operacyjne – transport, detonacja oraz konsekwencje użycia          

4. Broń biologiczna i chemiczna – prawdopodobieństwo uzyskania i użycia przez podmioty pozapaństwowe

4.1. Uzyskanie broni B i C – możliwości i ograniczenia

Samodzielna produkcja broni chemicznej           

Samodzielna produkcja broni biologicznej          

4.2. Aspekty operacyjne – transport, rozprzestrzenianie, skutki użycia broni B i C

5. Ocena zagrożenia państw transatlantyckich działaniami z użyciem BMR w świetle dotychczasowych doświadczeń

Rozdział VI: Zastosowanie przez podmioty pozapaństwowe technologii informatycznych (information technologies – IT) jako zagrożenie asymetryczne

1. Definicja problemu oraz określenie specyfiki działań z użyciem technologii informatycznych      

1.1. Pojęcie walki informacyjnej (information warfare – IW)        

1.2. Specyfika działań w cyberprzestrzeni – czynniki decydujące o atrakcyjności dla podmiotów pozapaństwowych

2. Podstawowe kategorie działań podmiotów pozapaństwowych w cyberprzestrzeni – IT jako broń (środek walki informatycznej) oraz narzędzie pomocnicze       

2.1. Wykorzystanie IT w celach pomocniczych i jako force multiplier        

2.2. IT jako broń – rodzaje i środki ataków        

3. Zastosowanie IT przez poszczególne kategorie podmiotów pozapaństwowych – zakres i rodzaje wykorzystywanych metod oraz cele ich użycia  

3.1. Terroryści a działania z użyciem IT. Problem cyberterroryzmu          

3.2. Cyberprzestępczość (cybercrime) a kwestia wykorzystania IT przez transnarodowe grupy przestępcze           

3.3. Zagrożenia ze strony innych podmiotów działających w cyberprzestrzeni. Problem hakerstwa i haktywizmu    

4. Ocena zagrożeń związanych z użyciem IT      

Zakończenie     

Bibliografia       

Indeks