Co zakłada strategia?

W ocenie KE odnawialne źródła energii na morzu mają stanowić jedno z głównych narzędzi służących osiągnięciu neutralności klimatycznej do 2050 r. Dlatego Komisja proponuje zwiększenie mocy morskich farm wiatrowych (offshore) z obecnego poziomu 12 GW do co najmniej 60 GW do 2030 r. i 300 GW do 2050 r. Oznacza to aż 25-krotne zwielokrotnienie mocy morskiej energetyki wiatrowej (MEW). Oprócz tego Komisja zakłada wytwarzanie w 2050 r. 40 GW energii oceanicznej oraz wykorzystanie innych innowacyjnych technologii, np. pływających elektrowni wiatrowych i słonecznych. Potrzebne do tego inwestycje szacuje obecnie na ok. 800 mld euro. Mają zostać sfinansowane m.in. ze środków z programu InvestEU zarządzanego przez Europejski Bank Inwestycyjny oraz z Instrumentu Odbudowy i Odporności. KE zastrzega przy tym, że planowane projekty będą musiały spełniać obowiązujące wymogi w zakresie ochrony środowiska, w tym szczególnie bioróżnorodności oraz zintegrowanej polityki morskiej.

Jakie szanse i ryzyka wiążą się z dynamicznym rozwojem branży?

UE chce wykorzystać swój status lidera w dziedzinie technologii MEW (93% europejskiej mocy zainstalowanej w 2019 r. zostało wyprodukowane w Europie) oraz dominację na rynku światowym (udział szacowany na 42%, czyli ok. 12 GW). Dynamiczny rozwój offshore da jej szansę na umocnienie przewagi nad konkurentami – Wielką Brytanią i Chinami. Promując zwiększanie zdolności energetycznych na morzu, UE będzie musiała realnie wzmocnić współpracę transgraniczną państw członkowskich (np. w ramach tzw. projektów hybrydowych – realizowanych przynajmniej przez dwa państwa, obecnie np. Danię i Niemcy). Posłużą temu m.in. krajowe plany w zakresie zagospodarowania przestrzennego obszarów morskich, które mają zostać przedstawione do marca 2021 r. Jednocześnie osiągnięcie zainstalowanej łącznej mocy 340 GW morskiej energii odnawialnej do 2050 r. będzie wymagało zidentyfikowania i wykorzystania znacznie większej liczby lokalizacji i podłączenia ich do sieci przesyłowej.

Co strategia oznacza dla Polski?

Przyjęcie strategii zwiększa rolę basenu Morza Bałtyckiego jako obszaru o dużym potencjale w zakresie produkcji energii wiatrowej (ok. 90 GW), którego wykorzystanie może zarazem złagodzić kryzys gospodarczy spowodowany pandemią (szacuje się, że ta branża może generować ponad 60 tys. miejsc pracy). Jednocześnie strategia koresponduje z działaniami podejmowanymi przez polskie władze (jak prace nad „ustawą offshore”, która ma zapewnić wsparcie finansowe dla inwestycji) i koncerny energetyczne (np. PGE zakłada wybudowanie do 2030 r. dwóch morskich farm wiatrowych o łącznej mocy do 2,5 GW). Kluczowa dla rozwoju MEW w Polsce będzie jednak realizacja planów zagospodarowania przestrzennego obszarów morskich i rozbudowa infrastruktury przyłączeniowej oraz portowej.