Jaki jest cel misji ZEA i jak wpisuje się ona w program kosmiczny państwa?

W ramach misji Nadzieja ZEA wysłały na orbitę Marsa satelitę, by zebrać dane o atmosferze planety. Inwestycje państwa w branżę kosmiczną (od utworzenia Agencji Kosmicznej ZEA w 2014 r. wyniosły 6 mld dol.) są częścią działań na rzecz transformacji gospodarki, których celem jest oparcie jej na innowacjach i wiedzy. Od 2014 r. ZEA wysłały w kosmos 3 satelity, a na emirackiej pustyni powstaje największy na świecie symulator Marsa. Ma on służyć realizacji programu Mars 2117, który zakłada wysłanie ludzi na tę planetę przed 2117 r. Ponadto w marcu 2019 r. Virgin Galactic (31,6% udziałów należy do emirackiej państwowej spółki Mubadala Investment) podpisało z AKZEA porozumienie o rozwoju współpracy m.in. w dziedzinie turystyki kosmicznej, która miałaby się odbywać z wykorzystaniem emirackiego lotniska Al-Ain.

Co misja oznacza dla polityki zagranicznej ZEA?

Program kosmiczny buduje wizerunek ZEA jako regionalnego lidera innowacji i branży kosmicznej, co ma zapewnić zyski ze współpracy z innymi państwami i organizacjami międzynarodowymi. Wskazują na to zapowiedź udostępnienia danych zebranych przez Nadzieję 200 instytucjom naukowym na świecie, umowy o współpracy AKZEA z NASA i współpraca AKZEA z Biurem ONZ ds. przestrzeni kosmicznej. Obie instytucje w 2017 r. podpisały porozumienie dotyczące pokojowego i zrównoważonego wykorzystywania przestrzeni kosmicznej. Program Nadzieja i inwestycje w branżę kosmiczną służą zacieśnieniu współpracy gospodarczej z azjatyckimi liderami innowacji (Nadzieja została wystrzelona z Japonii, a w pracach nad rozwojem misji brała udział Indyjska Organizacja Badań Kosmicznych). Współpraca ma też zatem skutkować wzmocnieniem relacji z tymi państwami.

Czy misja tworzy szansę na rozwój współpracy państw arabskich w eksploatacji kosmosu?

Rozwój branży kosmicznej ZEA stał się okazją do wznowienia współpracy państw arabskich w tym zakresie i przejęcia przez ZEA dominującej w niej roli. W marcu 2019 r. podczas zorganizowanego przez ZEA Globalnego Kongresu Kosmicznego 11 państw powołało Arabską Grupę ds. Współpracy Kosmicznej (AGWK). Jej celem jest stworzenie arabskiej agencji kosmicznej, a pierwszą misją Grupy będzie budowa satelity monitorującego emisję gazów cieplarnianych. Projekt będzie koordynować agencja ZEA, gdzie mieści się siedziba sekretarza Grupy. Inicjatywa przyćmiła wcześniejsze działania Arabii Saudyjskiej na rzecz współpracy państw arabskich w zakresie eksploatacji kosmosu, m. in. utworzoną w 1976 r. z inicjatywy Ligi Państw Arabskich organizację ArabSat z siedzibą w Rijadzie, odpowiedzialną za wysłanie na orbitę Ziemi 14 satelitów.

Czego ZEA mogą oczekiwać od Europy w tym zakresie?

Przeprowadzone w 2018 r. przez Europejską Agencję Kosmiczną treningi, w których wzięli udział emiraccy kontrolerzy lotów i astronauci (jeden z nich w 2019 r. jako pierwszy Arab dotarł do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej) wskazują, że ZEA mogą potrzebować europejskiego doświadczenia do realizacji dalszych inicjatyw. Ponadto do ESA należy 7  z 10 najbardziej innowacyjnych państw na świecie, co w kontekście działań na rzecz transformacji gospodarki ZEA tworzy szansę wzmocnienia stosunków z UE. Unia, której środki stanowiły 23% budżetu ESA w 2020 r., mogłaby zatem za jej pośrednictwem wesprzeć realizowane przez AGWK i AKZEA projekty. Wspólne działania UE i państw arabskich w branży kosmicznej mogą być szansą wzmocnienia wizerunku Unii na Bliskim Wschodzie jako innowacyjnego partnera i stworzenia przeciwwagi dla państw azjatyckich, które dominują w regionie we współpracy w branży nowych technologii.