W ostatnich latach liczne głosy nawoływały do wprowadzenia
zmian instytucjonalnych w strefie euro, pozwalających na prowadzenie bardziej
ekspansywnej polityki fiskalnej. Jedną z metod mogłoby być zobowiązanie państw
dysponujących przestrzenią finansową w budżetach do zwiększenia wydatków. Gdyby
rzeczywiście wdrożono takie mechanizmy, oznaczałoby to poważne zmiany w całej
strukturze integracyjnej. Obecna koncentracja strefy euro na przestrzeganiu
dyscypliny finansowej przez państwa członkowskie zostałaby osłabiona na rzecz
polityki mniej restrykcyjnej, uzgadnianej w coraz większym stopniu na poziomie
ponadnarodowym. Ewentualne zmiany byłyby ważne również dla państw spoza strefy
euro, dla których kierunek ewolucji unii monetarnej może być czynnikiem
decydującym o przyspieszeniu przygotowań do przyjęcia wspólnej waluty lub o ich
odsunięciu w czasie. Dynamika tych procesów będzie zależeć głównie od
ekonomicznych preferencji państw członkowskich. Niniejszy raport koncentruje
się na perspektywie Niemiec i Francji, których stanowiska są kluczowe dla
przyszłości strefy euro oraz dla Polski, jednego z najważniejszych państw UE
spoza strefy, które dotychczas odkładało decyzję o akcesji.