Raport PISM: Obraz Polski w polityce historycznej Ukrainy

20.06.2017
Wspólna historia i stosunek do niej w dużym stopniu kształtowały relacje polsko-ukraińskie po odzyskaniu przez Ukrainę niepodległości w 1991 r. Oprócz prób rozwiązania problemów politycznych czy gospodarczych oba państwa starały się, z różnym skutkiem, uregulować stosunek do kwestii kontrowersyjnych. Są to przede wszystkim rzeź wołyńska (1943–1944), akcja „Wisła” (1947), relacje między Polakami i Ukraińcami przed II wojną światową oraz stosunek do reżimów hitlerowskiego i komunistycznego. W związku z prowadzoną przez Ukrainę polityką historyczną napięcia w relacjach polsko-ukraińskich pojawiały się zatem od początku, zwłaszcza przy okazji rocznic zbrodni wołyńskiej w 2003 i 2013 r. Niemniej dopiero w 2016 r. doszło do poważniejszego kryzysu na tle stosunku do historii.W niniejszym raporcie podjęto próbę analizy polityki historycznej Ukrainy wobec Polski na trzech płaszczyznach: prawnej, medialnej i edukacyjnej. W tych właśnie segmentach życia publicznego przejawiają się z jednej strony starania państwa o ukształtowanie pożądanego obrazu przeszłości, a z drugiej – publiczne wyobrażenia tego obrazu. Ukraińskie ustawodawstwo zostało zaprezentowane w szerszej perspektywie ostatnich 20 lat. Natomiast płaszczyzna medialna i edukacyjna dotyczy okresu bieżącego (zwłaszcza lat 2016–2017).

Wspólna historia i stosunek do niej w dużym stopniu kształtowały relacje polsko-ukraińskie po odzyskaniu przez Ukrainę niepodległości w 1991 r. Oprócz prób rozwiązania problemów politycznych czy gospodarczych oba państwa starały się, z różnym skutkiem, uregulować stosunek do kwestii kontrowersyjnych. Są to przede wszystkim rzeź wołyńska (1943–1944), akcja „Wisła” (1947), relacje między Polakami i Ukraińcami przed II wojną światową oraz stosunek do reżimów hitlerowskiego i komunistycznego. W związku z prowadzoną przez Ukrainę polityką historyczną napięcia w relacjach polsko-ukraińskich pojawiały się zatem od początku, zwłaszcza przy okazji rocznic zbrodni wołyńskiej w 2003 i 2013 r. Niemniej dopiero w 2016 r. doszło do poważniejszego kryzysu na tle stosunku do historii.

W niniejszym raporcie podjęto próbę analizy polityki historycznej Ukrainy wobec Polski na trzech płaszczyznach: prawnej, medialnej i edukacyjnej. W tych właśnie segmentach życia publicznego przejawiają się z jednej strony starania państwa o ukształtowanie pożądanego obrazu przeszłości, a z drugiej – publiczne wyobrażenia tego obrazu. Ukraińskie ustawodawstwo zostało zaprezentowane w szerszej perspektywie ostatnich 20 lat. Natomiast płaszczyzna medialna i edukacyjna dotyczy okresu bieżącego (zwłaszcza lat 2016–2017).