Polska w Unii Europejskiej. Początkowe problemy i kryzysy?

26.05.2002

nakład wyczerpany
Prognoza na temat ewentualnych problemów, jakie mogą pojawić się po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej.

 

Integracja Polski z Unią Europejską przyniesie wiele korzyści ekonomicznych, politycznych i społecznych, ale zaostrzy również nierozwiązane do tej pory, a istniejące od dość dawna w naszym kraju trudności, może spowodować także powstanie nowych problemów. O ile jednak, o pożytkach wynikających z integracji już teraz mówi się dużo i szczegółowo, o tyle o kłopotach jakie pojawią się w pierwszych latach członkostwa Polski w UE dyskutuje się niewiele. A przecież warunkiem uniknięcia przyszłych problemów jest ich dobre wcześniejsze rozpoznanie.

Przygotowana przez Polski Instytut Spraw Międzynarodowych publikacja jest próbą prognozy potencjalnych negatywnych zjawisk, które mogą się pojawić lub które będą silniej niż dotychczas oddziaływać, w związku z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej. Nie jest zamiarem autorów kreślenie czarnych scenariuszy i wskazywanie tylko kłopotów, jednak do licznych ekspertyz ukazujących korzyści wynikające z członkostwa w UE, konieczne jest wprowadzenie refleksji o negatywnych stronach ostatecznie bardzo pozytywnego bilansu.

Projekt zmierzał do uchwycenia wielości i różnorodności czekających nas trudności, stąd zaproszenie do sporządzenia prognoz skierowane było do specjalistów z różnych dziedzin. Zależało nam również na syntezie zaprezentowanych w prognozach podejść, dlatego poprosiliśmy kolejnych ekspertów o ich skomentowanie. Tak więc, w tomie zamieszczono 34 prognozy (autorstwa analityków PISM a także m.in.: prof. E. Wnuka-Lipińskiego, prof. A. Rycharda, prof. J. Barcza) dotyczących różnych dziedzin oraz 9 omawiających je komentarzy (m.in.: prof. Z. Najdera, prof. R. Legutki, prof. E. Kaweckiej-Wyrzykowskiej). Książka została wydana przez PISM w 2002 roku w serii Prognozy. Inicjatywa wydawała się tym cenniejsza, iż odczuwamy brak tego rodzaju opracowań dotyczących skutków integracji Polski z Unią Europejską.

Naszym celem jest ożywienie debaty, która pozwoliłaby określić i zdefiniować istniejące w naszym kraju zasoby (atuty) i ograniczenia, celowość i trafność podejmowanych wysiłków, szanse i wyzwania związane z integracją. Zależy nam, aby w dyskusjach podejmowano próby wyjścia poza utrwalone już schematy myślowe, często oparte o mity i uprzedzenia, a przejawiające się z jednej strony nadmiernym optymizmem, z drugiej często bezrefleksyjnym sprzeciwie wobec członkostwa Polski w Unii Europejskiej.

Aczkolwiek prezentowane opracowania stanowią dość bogaty i różnorodny zbiór materiału prognostycznego, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych nie zamierza poprzestać na tym pilotażowym przedsięwzięciu, planując ponawianie prób przeprowadzenia szerszych i wnikliwszych analiz prognostycznych.

 

Spis treści: 

Urszula Kurczewska, Małgorzata Kwiatkowska
Cóż po prognozach? Czyli o zawiłościach przewidywania (s.9)

Część I

Edmund Wnuk-Lipiński
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej - pierwsze problemy i ewentualne kryzysy społeczne w Polsce? (s. 17)

Andrzej Rychard
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej: pierwsze możliwe problemy (s.27)

Małgorzata Krystyniak
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej - pierwsze problemy i ewentualne kryzysy społeczne w Polsce. Postawy i nastroje społeczne (s. 35)

Joanna Kurczewska
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej - potencjalne problemy w procesie przekształcania tożsamości narodowej i europejskiej (s.45)

Katarzyna Korzeniewska-Wołek
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej - pierwsze problemy i potencjalne kryzysy w procesie przekształcania tożsamości narodowej i europejskiej w Polsce (s. 61)

Jan Barcz
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej - pierwsze problemy i kryzysy w polskim systemie prawnym (s. 69)

Janusz Dołęga, Rafał Tarnogórski
Pierwsze problemy i kryzysy w polskim systemie prawnym po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej (s. 73)

Krzysztof Bałon
Ustrojowa zasada podziału władzy publicznej a członkostwo Polski w Unii Europejskiej - kilka uwag (s. 81)

Maria Celina Błaszczyk
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej - pierwsze problemy i kryzysy w administracji rządowej? (s. 87)

Joanna Chodor
Pierwsze problemy i kryzysy w administracji rządowej po przystąpieniu do Unii Europejskiej (s. 101)

Emil Pietras
Jak będzie wyglądała instytucjonalna obsługa członkostwa Rzeczpospolitej Polskiej w pierwszym okresie po przystąpieniu do Unii Europejskiej? (s. 109)

Adriana Żelazo
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej - pierwsze problemy i potencjalne kryzysy dla samorządu terytorialnego w Polsce (s. 117)

Dariusz Milczarek
Ewolucja instytucjonalnych aspektów bezpieczeństwa w związku z integracją Polski z Unią Europejską (s. 127)

Katarzyna Żukrowska
Wpływ instytucji unijnych na bezpieczeństwo Polski po uzyskaniu członkostwa w Unii Europejskiej (s. 141)

Beata Górka-Winter, Edyta Posel-Częścik
Jak będą ewoluowały instytucjonalne aspekty bezpieczeństwa w związku z integracją Polski z Unią Europejską? (s. 149)

Ernest Wyciszkiewicz
Jak będą wyglądały stosunki Polski z krajami sąsiednimi, które nie wchodzą do Unii Europejskiej w początkowym okresie członkostwa Polski? (s. 159)

Barbara Fedyszak-Radziejowska
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej
- pierwsze problemy i kryzysy w polskim rolnictwie (s. 167)

Andrzej Rosner
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej - pierwsze problemy i kryzysy w polskim rolnictwie (s. 185)

Tadeusz Hunek
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej - pierwsze problemy i wyzwania w sferze wsi i rolnictwa (s. 191)

Maciej Krzysztofowicz
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej - pierwsze problemy i kryzysy w polskiej gospodarce (s. 213)

Artur Gradziuk
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej - pierwsze problemy i kryzysy w polskiej gospodarce (s. 221)

Tadeusz Sporek
Korzyści i obciążenia wynikające z przystąpienia Polski do Unii Europejskiej (s. 229)

Tomasz Ciszak
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej - pierwsze problemy i kryzysy w polityce fiskalnej? (s. 241)

Marcin Kwasowski
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej - pierwsze problemy i kryzysy w polityce walutowej i budżetowej? (s. 251)

Katarzyna Sochacka
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej - pierwsze problemy i kryzysy w polityce pieniężnej i budżetowej (s. 261)

Bogdan Piasecki, Anna Rogut
Konkurencyjność małych i średnich przedsiębiorstw a wyzwania wewnętrznego rynku (s. 271)

Ewa Maziarz
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej - pierwsze problemy polskich przedsiębiorstw (s. 285)

Tomasz Grzegorz Grosse
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej - pierwsze problemy i kryzysy w prowadzeniu polityki regionalnej w Polsce, a szczególnie wykorzystaniu środków z funduszy strukturalnych (s. 293)

Joanna Bogusławska
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej - pierwsze problemy i kryzysy w prowadzeniu polityki regionalnej w Polsce, w szczególności w wykorzystaniu środków z funduszy strukturalnych (s. 303)

Karol Kociszewski
Możliwości finansowego wsparcia ekologizacji polskiego rolnictwa jako jeden z efektów przystąpienia do Unii Europejskiej (s. 315)

Tomasz Żylicz
Ekologiczno-ekonomiczne aspekty integracji z Unią Europejską (s. 333)

Małgorzata Kwiatkowska, Wiesława Lach
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej - pierwsze problemy w zakresie ochrony środowiska naturalnego w Polsce (s. 347)

Dariusz Niedźwiedzki
Integracja europejska a problemy migracji i kryzysów społecznych w Polsce (s. 355)

Jolanta Skubiszewska
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej - pierwsze problemy i ewentualne kryzysy społeczne, szczególnie w zakresie bezrobocia, migracji, wykluczenia społecznego, przestępczości (s. 367)

 

Część II

Zdzisław Najder
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej - pierwsze problemy i kryzysy - komentarz (s. 379)

Ryszard Legutko
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej - komentarz (s. 389)

Elżbieta Kawecka-Wyrzykowska
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej - pierwsze problemy i kryzysy - komentarz (s. 401)

Włodzimierz Borodziej
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej - pierwsze problemy i kryzysy - komentarz (s. 411)

Krzysztof Bobiński
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej - pierwsze problemy i kryzysy - komentarz (s. 419)

Waldemar Kuczyński
Cała przygoda przed nami - komentarz (s. 429)

 

Część III

Jerzy J. Wiatr
Polska w Unii Europejskiej: zagrożenia i szanse - komentarz (s. 439)

Andrzej Olechowski
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej - pierwsze problemy i kryzysy - komentarz (s. 449)

Ryszard Stemplowski
Wielka koalicja na rzecz udanego debiutu Polski w Unii Europejskiej? - komentarz (s. 453)

 

Okrągły stół "Rzeczpospolitej"
Polska-Unia: Bruksela czy Mińsk? (s. 463)

O autorach (s. 475)

 

Recenzje:

Czytając po europejsku, [w:] "Unia & Polska", nr 2 (97), s. 37

Pytania o Unię, [w:] "Tygodnik Solidarność", nr 15 (760) z 11 kwietnia 2003, s. 35

Kazimierz Jóskowiak, [w:] "Studia Europejskie", nr 3 (27) 2003, s. 199-201