Przypadająca 1 listopada br. 30. rocznica nawiązania stosunków dyplomatycznych była okolicznością sprzyjającą intensyfikacji dialogu Polski z Koreą Płd. W lutym ub.r. przy okazji zimowych igrzysk olimpijskich w Pjongczangu wizytę w Korei Płd. złożył prezydent Andrzej Duda, a w październiku br. w związku z inauguracją grupy roboczej Procesu Warszawskiego w Seulu – minister Jacek Czaputowicz. Dialogowi służyło również członkostwo Polski w Radzie Bezpieczeństwa ONZ i wiceprzewodniczenie Komitetowi Sankcyjnemu ds. KRLD. Wzmocniło to pozycję Polski jako partnera w dyskusji na temat Półwyspu Koreańskiego.

Polska i Korea Płd. zacieśniają również współpracę w dwóch nowych dziedzinach. Obejmują one coraz bardziej zaawansowane technologicznie południowokoreańskie inwestycje w Polsce oraz kwestie bezpieczeństwa i obronności.

Inwestycyjny fundament

Korea Płd. jest największym azjatyckim inwestorem w Polsce. Zgodnie z danymi NBP w 2018 r. wartość południowokoreańskich inwestycji wyniosła 978,8 mln euro. W ostatnich latach Korea Płd. wyrosła na lidera pod względem inwestycji w sektorze elektromobilności. Według danych Polskiej Agencji Handlu i Inwestycji odpowiada za niemal 2/3 wszystkich inwestycji zagranicznych realizowanych w Polsce w tym sektorze.

Budowa fabryki baterii litowo-jonowych do samochodów elektrycznych przez LG Chem w Biskupicach Podgórnych pod Wrocławiem jest największą pod względem poniesionych nakładów pojedynczą inwestycją zagraniczną w Polsce po 1989 r. Pierwszy etap budowy został ukończony w 2018 r. – jak dotąd nakłady wyniosły ok. 1,3 mld euro, a zatrudnienie znalazło przy nim 1700 osób. Do końca 2020 r. firma rozbuduje potencjał produkcyjny, inwestując łącznie 2,7 mld euro i zatrudniając do 6 tys. osób. Po rozbudowie mocy produkcyjnych do 70 GWh baterii będzie to też największa tego typu fabryka na świecie. Koncern jest zainteresowany budową kolejnego zakładu, a ponadto rozpoczyna współpracę z polskimi uczelniami (np. Politechniką Wrocławską) oraz tworzy ośrodek badawczo-rozwojowy zatrudniający ok. 400 inżynierów. Dołącza tym samym do Samsung Electronics, który od 2000 r. rozwija w Polsce jedno z większych centrów badawczo-rozwojowych w Europie.

Dzięki inwestycji LG Chem Polska stała się unijnym liderem w eksporcie akumulatorów litowo-jonowych. Inwestycja zachęciła również inną południowokoreańską firmę – SK Innovation – do budowy w Dąbrowie Górniczej fabryki separatorów baterii używanych w samochodach elektrycznych. Będzie to pierwsza w Europie inwestycja tej firmy, a szacowana wartość projektu ma wynieść 335 mln euro. Rozpoczęcie produkcji jest planowane na koniec 2021 r., w zakładach ma być zatrudnionych co najmniej 300 osób.

Inną dziedziną nowych inwestycji Korei Płd. w Polsce jest przemysł chemiczny. W maju br. Grupa Azoty podpisała z Hyundai Engineering umowę w sprawie udziału południowokoreańskiego inwestora w realizacji projektu Polimery Police – nowego petrochemicznego kompleksu w województwie zachodniopomorskim. Jego zadaniem ma być m.in. produkcja polipropylenu, istotnego w rozwijającym się sektorze tworzyw sztucznych. Będzie to największa w historii Polski inwestycja w przemyśle chemicznym, opiewająca na 1,5 mld euro. Ponadto instalacje będą nowocześniejsze, a więc bardziej efektywne, niż obecnie funkcjonujące w sektorze chemicznym. Tym samym nowe zakłady przyczynią się do realizacji celu zmniejszania emisyjności polskiej gospodarki.

Choć inwestycje Korei Płd. służą rozbudowie bazy przemysłowej w Polsce, generują również import inwestycyjny. Przekłada się to na wysoki deficyt handlowy po polskiej stronie, który w 2018 r. wyniósł rekordowe 3,6 mld euro (trzeci największy po Chinach i Rosji).

Podstawy współpracy w wymiarze bezpieczeństwa i obronności

Coraz ważniejszą rolę we współpracy dwustronnej zaczynają odgrywać kwestie bezpieczeństwa. Republika Korei jest dla Polski atrakcyjnym partnerem w wymianie doświadczeń na temat cyberbezpieczeństwa, w tym 5G ze względu na pierwsze na świecie komercyjne wprowadzenie tej technologii i plany jej zastosowania w administracji i służbie zdrowia. W związku z tym w czerwcu br. Polska i Korea Płd. zainicjowały konsultacje nt. cyberbezpieczeństwa, w tym m.in. wzmocnienia współpracy w zakresie wymiany informacji o zagrożeniach w cyberprzestrzeni. Ponadto w październiku Samsung dołączył do Programu Współpracy w Cyberbezpieczeństwie realizowanego przez Ministerstwo Cyfryzacji w formie partnerstwa z sektorem prywatnym.

Rozwija się również współpraca przemysłów obronnych. Obecnie realizowana jest zawarta w grudniu 2014 r. przez Hutę Stalowa Wola i Hanhwa Land Systems umowa na dostawę 120 podwozi do samobieżnych armatohaubic Krab o wartości 290 mln euro. Możliwe jest również zaangażowanie Korei Płd. w program Wilk, którego celem jest pozyskanie nowego czołgu podstawowego dla Sił Zbrojnych RP. W 2018 r. spółka H. Cegielski-Poznań podjęła współpracę z Hyundai Rotem celem zaoferowania polskiej armii podstawowego czołgu nowej generacji w oparciu o K2 Black Panther. Polskie władze nie podjęły jeszcze decyzji ws. kształtu realizacji programu Wilk, ale został on wskazany jako jeden z kluczowych w przyjętym w październiku br. Planie modernizacji technicznej Sił Zbrojnych RP na lata 2021–2035.

Potencjalnym obszarem współpracy jest również dialog nt. bezpieczeństwa na Półwyspie Koreańskim. Poza niestałym członkostwem w RB ONZ w latach 2018–2019 na kapitał polityczny Polski składa się kilkudziesięcioletnie zaangażowanie na Półwyspie – utrzymywanie stosunków dyplomatycznych z KRLD od 1948 r. i członkostwo w Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych od 1953 r. Wyróżnia to Polskę na tle pozostałych państw europejskich (z których większość nie ma placówki w KRLD), co stwarza możliwość zaangażowania się w dyskusję na temat zmiany polityki UE wobec Półwyspu. Od 2016 r. UE koncentruje się na nakładaniu sankcji na KRLD, co nie przyniosło pozytywnych rozstrzygnięć i zmarginalizowało pozycję Unii na Półwyspie.

Wnioski i rekomendacje

Południowokoreańskie inwestycje w Polsce są kluczowe we współpracy dwustronnej. Służą one realizacji planów polskich władz dot. rozwoju elektromobilności i nowoczesnego przemysłu oraz tworzą miejsca pracy dla polskich pracowników. Pozytywne doświadczenia dotychczasowej współpracy i zainteresowanie Korei Płd. kolejnymi inwestycjami w Polsce powinny sprzyjać dalszemu pozyskiwaniu inwestorów z tego państwa. Korea Płd. jest zainteresowana udziałem w polskich strategicznych projektach infrastrukturalnych, takich jak budowa elektrowni jądrowej i Centralnego Portu Komunikacyjnego. Republika Korei mogłaby być wartościowym partnerem z uwagi na jej doświadczenia w zarządzaniu jednym z największych portów lotniczych świata w Inczon oraz rozwinięty cywilny przemysł jądrowy i eksport rodzimych technologii (do Zjednoczonych Emiratów Arabskich i Jordanii).

Polskie władze będą zabiegać o wizytę prezydenta Moon Jae-ina w Polsce w 2020 r. w celu utrzymania dotychczasowej intensywności dialogu. W wymiarze bezpieczeństwa i obronności dotychczasowe osiągnięcia w kooperacji przemysłów zbrojeniowych dają podstawy do jej rozwoju. Współpraca z Koreą Płd. przy powstaniu nowego czołgu podstawowego dla polskiej armii może być atrakcyjną opcją z uwagi na jak dotąd nieudane próby dołączenia Polski do francusko-niemieckiego programu budowy europejskiego czołgu nowej generacji. Z kolei współpraca z Samsungiem w dziedzinie cyberbezpieczeństwa zyskuje na atrakcyjności w obliczu zastrzeżeń co do zaangażowania Huawei w budowę sieci 5G w Polsce.

Polska może być dla Korei Płd. wartościowym partnerem w dyskusji na temat perspektyw zaangażowania UE i państw członkowskich na Półwyspie Koreańskim. Stała polska obecność dyplomatyczna w obu państwach koreańskich daje Polsce podstawę do współkształtowania nowej unijnej polityki wobec Półwyspu Koreańskiego. Polskie kontakty z KRLD, w tym eksperckie, mogą zyskiwać na znaczeniu w warunkach utrzymującego się od miesięcy impasu w stosunkach międzykoreańskich i dialogu USA–KRLD. Aby uniknąć dalszej marginalizacji UE we wpływaniu na kwestie bezpieczeństwa na Półwyspie, wskazane jest włączenie się Polski w dialog na ten temat na poziomie europejskim.