Komentarz PISM: Rosyjski potencjał wojskowy – bilans wzmocnień
08.11.2017
7 listopada w trakcie obrad kierownictwa Ministerstwa Obrony szef rosyjskiego Sztabu Generalnego Walerij Gierasimow podsumował ostatnie pięć lat reformy sił zbrojnych. Z zaprezentowanych przez niego danych wynika, że Rosja szczególną wagę przywiązuje do wzmacniania swojej zachodniej flanki oraz sił strategicznych.

O czym świadczy wzmocnienie sił na zachodzie kraju?

Zgodnie ze słowami Gierasimowa w ciągu ostatnich pięciu lat w Zachodnim Okręgu Wojskowym (ZOW) utworzono dowództwo armii pancernej, a także sformowano trzy dywizje zmechanizowane i jedną pancerną oraz dwie brygady artyleryjskie. Lotnictwo ZOW otrzymało 185 nowych samolotów i śmigłowców, a Flota Bałtycka 19 nowych okrętów, w tym jednostki wyposażone w systemy Kalibr. W obwodzie kaliningradzkim wzmocniono obronę brzegową o systemy Bał i Bastion.

W porównaniu z innymi okręgami wojskowymi to siły stacjonujące w ZOW uległy największej reorganizacji i zwiększeniu. Pokazuje to, że zagrożenia płynące z zachodu są przez rosyjskich wojskowych traktowane jako kluczowe. Wzmocnienie sił operujących na zachodzie Rosji stało się tym samym szczególnym wyzwaniem trwającej od 2009 r. reformy sił zbrojnych.

Jakie jednostki zostały utworzone w Południowym i Centralnym OW?

W Południowym OW sformowana została armia ogólnowojskowa, dwie dywizje zmechanizowane oraz dwie brygady – wojsk rakietowych i lotnictwa. Wzmocnione zostały siły stacjonujące na Krymie. Powstało tam samodzielne zgrupowanie wojsk, w tym dwie nowe dywizje – obrony przeciwrakietowej i lotnicza, korpus piechoty oraz baza morska. Tamtejsze jednostki wyposażono m.in. w systemy Bał i Bastion, a Flotę Czarnomorską – w sześć okrętów podwodnych (dodatkowo dwie fregaty zyskały system Kalibr). W Centralnym OW utworzone zostały trzy nowe dywizje – pancerna i dwie zmechanizowane oraz brygada rakietowa. Wzmocnienie obu okręgów ma szczególne znaczenie dla sytuacji Ukrainy – w przypadku wznowienia walk w Donbasie Rosja dysponuje znaczącymi i stacjonującymi w pobliżu granicy siłami zdolnymi do interwencji w tym państwie.

W jaki sposób Rosja wzmocniła Wschodni Okręg Wojskowy?

Stosunkowo najsłabiej wzmocnione zostały wojska na wschodzie państwa. Został tam sformowany korpus piechoty oraz cztery brygady – artyleryjska, rakietowa, rakietowo-przeciwlotnicza oraz lotnictwa wojskowego. Jednostki Wschodniego OW zostały wyposażone w systemy Iskander-M oraz ochrony brzegowej Bał i Bastion. Natomiast Flota Oceanu Spokojnego otrzymała 23 nowe okręty, a lotnictwo 289 samolotów i śmigłowców. Wskazuje to, że choć WOW jest największym terytorialnie okręgiem wojskowym, Rosjanie nie traktują zagrożeń na wschodzie państwa jako szczególnie pilnych. Można jednak założyć, że m.in. ze względu na rosnące zagrożenie ze strony Korei Północnej stacjonujące tam jednostki SZ FR zostaną wzmocnione o systemy obrony rakietowej.

Jakie znaczenie mają siły strategiczne?

W swoim wystąpieniu Gierasimow podkreślił także modernizację rosyjskich sił strategicznych. Stwierdził przy tym, że obecnie niemal 3/4 posiadanego przez nie uzbrojenia to sprzęt „nowoczesny”, wprowadzony do służby w ostatnich latach. Dodał, że Rosyjskie Wojska Strategicznego Przeznaczenia są w stanie zaatakować każde państwo, nawet to posiadające systemy obrony rakietowej. Słowa te pokazują, że Rosja jako podstawę obrony (i odstraszania) traktuje swoje siły strategiczne. Jest to też potwierdzenie założeń doktryny wojskowej mówiących, że Rosja jest gotowa do użycia sił nuklearnych, w tym wobec państw NATO. Świadczy także o relatywnej słabości sił konwencjonalnych, które, mimo znaczącego wzmocnienia w ramach trwającej od 2009 r. reformy, nadal nie stanowią kluczowego elementu w rosyjskim planowaniu wojskowym.