The Interdependency of the Strategic Situation
in the Euro-Atlantic and Indo-Pacific Areas

with

Prof. Kishore Mahbubani

27 września w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych (PISM) odbyło się otwarte spotkanie z prof. Kishorem Mahbubanim – byłym singapurskim dyplomatą, znanym komentatorem spraw międzynarodowych i wykładowcą na National University of Singapore. Głównym tematem seminarium była współzależność sytuacji strategicznej w obszarze euroatlantyckim i Indo-Pacyfiku.

Zdaniem prof. Mahbubaniego największą zmianą w polityce międzynarodowej w XXI w. jest trwający wzrost potęgi Azji, do czego świat wciąż nie jest mentalnie przygotowany. Państwom azjatyckim zależy przede wszystkim na rozwoju społeczno-gospodarczym, a w swojej polityce kierują się pragmatyzmem. Gość PISM podkreślił, że Azja często widzi świat w inny sposób niż Europa. Z jej perspektywy, najważniejszym elementem polityki światowej nie jest wojna na Ukrainie, lecz rywalizacja USA–Chiny, która prawdopodobnie nasili się w ciągu najbliższych dziesięciu lat. Rywalizacja ta tworzy też strategiczny dylemat dla państw europejskich – jak kształtować relacje z dwiema potęgami.

Państwa Azji, w tym Azji Południowo-Wschodniej, nie chcą opowiadać się po żadnej ze stron, licząc na korzyści ekonomiczne zarówno z relacji z USA, jak i z ChRL. Potencjalne osłabienie stosunków z Chinami mogłoby skutkować odcięciem od coraz bardziej zintegrowanego ekosystemu gospodarczego w regionie, który sprzyja rozwojowi. Państwa Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej wierzą w kontynuację szybkiego wzrostu gospodarczego Chin (choć już nie w takim tempie, jak przez ostatnie 30 lat) i chcą być jego częścią. Prof. Mahbubani wskazywał, że ostatnie 20 lat było bardzo dobre dla wzrostu gospodarczego w Azji, a następne 30 lat będzie jeszcze lepsze. W kontekście Chin stwierdził jednocześnie, że mniejsze państwa powinny brać pod uwagę efekty wzrostu siły większych podmiotów i dostosować się do niego. Jako przykład skutecznej strategii adaptacyjnej wskazał podejście ASEAN-u do ChRL. Kwestia ta zrodziła dyskusję, m.in. w kontekście trwającej agresji Rosji na Ukrainę. Samą napaść prof. Mahbubani określił wprost mianem nielegalnej. 

Jego zdaniem kluczowe dla rozwoju sytuacji w Azji będą stosunki między Chinami, Indiami a ASEAN-em. Choć Indie i Chiny bardzo się różnią, będą starały się pragmatycznie kooperować dla obopólnych korzyści. W ciągu najbliżej dekady USA będą jednocześnie zacieśniać relacje z Indiami, które traktują jako przeciwwagę dla ChRL. Prof. Mahbubani uznał także, że w ciągu najbliższych 5–10 lat najprawdopodobniej nie dojdzie do konfliktu w Cieśninie Tajwańskiej, gdyż nie sprzyja to chińskim planom rozwojowym, a władze ChRL nastawiają się na „wygranie wojny bez wojny”.

Zdaniem gościa PISM Unia Europejska w ostatnich latach osłabiła swoją pozycję na arenie międzynarodowej, ponieważ nie prowadzi autonomicznej polityki. Dla Europy kluczowym wyzwaniem w najbliższych dekadach stanie się wzrost populacji Afryki i rozwój afrykańskich gospodarek, co będzie wpływało na kwestie migracyjne. Aby zwiększyć siłę głosu w państwach tzw. Globalnego Południa, Unia Europejska powinna wykazywać większą wrażliwość na ich potrzeby, w tym rozwojowe czy związane ze zmianami klimatycznymi. Jej działania powinny być także pragmatyczne. Prof. Mahbubani wskazał, że nie ma silnych formatów współpracy między państwami europejskimi i Unią Europejską a krajami Azji Wschodniej, co utrudnia bliższą współpracę. W interesie wszystkich państw jest wzmacnianie multilateralizmu, w tym ONZ, co mogłoby ograniczać możliwość łamania prawa międzynarodowego.

27 September 2023 (Wednesday)
12:00-13:30

The Polish Institute of International Affairs

1A Warecka Street, 00-950 Warsaw

Conference room, 1^st floor

_________________

Programme

12:00–12:05   Opening remarks

• Dr. Justyna Szczudlik, Deputy Head of the Research Office, Polish Institute of International Affairs (PISM)

12:05–12:30   Keynote

• Prof. Kishore Mahbubani, Distinguished Fellow, Asia Research Institute, National University of Singapore (NUS)

In his 33 years as a Singaporean diplomat, Kishore Mahbubani has taken on many challenging assignments, including serving in Phnom Penh, Cambodia, in 1973-74 during the war. He also served two stints as Singapore’s Ambassador to the UN (1984-1989 and 1998-2004). He held the position of Permanent Secretary of the Ministry of Foreign Affairs from 1994 to 1998. Kishore was conferred the Public Administration Medal (Gold) by the Singaporean government in 1998. He was appointed the Founding Dean of the Lee Kuan Yew School of Public Policy in August 2004. He has published nine books, the latest Has China Won? (March 2020) and The Asian 21st Century (January 2022). Kishore has been named several times in the list of top global thinkers by Foreign Policy and Prospect. He has held positions in several globally significant committees and was the founding chairman of the nominating committee of the Lee Kuan Yew World City Prize (2009 to 2019). In April 2019, he was the second Singaporean to be elected as an honorary international member of the American Academy of Arts and Sciences, which has honoured distinguished thinkers since 1780.

12:30–13:30   Discussion
 

Moderator: Dr. Justyna Szczudlik, PISM