Dokąd zmierza Ameryka Łacińska? Wyzwania społeczne, gospodarcze i polityczne w wybranych państwach regionu

_________________

24 stycznia 2023 r.

10:00–13:30

Polski Instytut Spraw Międzynarodowych

ul. Warecka 1A, Warszawa

_________________

Ostatnie lata to dla państw Ameryki Łacińskiej czas poważnych wyzwań związanych m.in. z dotkliwymi skutkami pandemii COVID-19, spowolnieniem gospodarczym oraz wzrostem cen energii i żywności, nasilonym wskutek rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Państwa regionu muszą zmierzyć się z wieloma trudnościami – zbyt powolnym rozwojem, wysokimi wskaźnikami ubóstwa i głodu czy wzrostem przestępczości, która należy do głównych problemów społecznych. Od wielu lat konsekwentnie spada zaufanie publiczne do instytucji demokratycznych i polityków, co sprzyja napięciom i polaryzacji społecznej.

Rozczarowanie rządzącymi przekładało się na zmiany polityczne w regionie, często niespodziewane. Objęcie władzy w wielu państwach latynoamerykańskich przez przywódców lewicowych – ostatnio przez Lulę da Silvę w Brazylii 1 stycznia – pobudziło dążenia do intensyfikacji współpracy regionalnej, w tym na rzecz wzmocnienia znaczenia i wpływów Ameryki Łacińskiej w stosunkach międzynarodowych. Na temat perspektyw realizacji tych celów i przezwyciężenia wyzwań będą rozmawiać uczestnicy dwuczęściowej debaty eksperckiej zorganizowanej przez Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.

Polski Instytut Spraw Międzynarodowych (PISM) zorganizował 24 stycznia 2023 r. publiczną debatę pt. „Dokąd zmierza Ameryka Łacińska? Wyzwania społeczne, gospodarcze i polityczne w wybranych państwach regionu”. Spotkanie otworzyła Justyna Szczudlik, zastępczyni kierownika Biura Badań i Analiz PISM, wskazując m.in., dlaczego warto obserwować Amerykę Łacińską z perspektywy Polski i – szerzej – Unii Europejskiej.

Debata była podzielona na dwie części. Pierwsza była poświęcona wyzwaniom wewnętrznym państw latynoamerykańskich, m.in. trudnościom gospodarczym, problemom struktury społecznej (nierównościom i głodowi) oraz specyfice zmian politycznych. Swoimi refleksjami w tej części podzieliły się latynoamerykanistki z Uniwersytetu Jagiellońskiego –Magdalena Lisińska, oraz z Uniwersytetu Warszawskiego – Katarzyna Dembicz i Joanna Gocłowska-Bolek. Sesję moderował Bartłomiej Znojek, analityk PISM ds. Ameryki Łacińskiej.

Druga część, moderowana przez Damiana Wnukowskiego, koordynatora programu Azja i Pacyfik w PISM, była poświęcona wyzwaniom w polityce zagranicznej państw latynoamerykańskich. Wypowiadali się na ten temat Anita Oberda-Monkiewicz – latynoamerykanistka z Uniwersytetu Warszawskiego, Krzysztof Jacek Hinz – były ambasador RP w Brazylii i Wenezueli oraz Bartłomiej Znojek. Wśród tematów dyskusji znalazły się: VII szczyt CELAC, którego data zbiegła się z dniem debaty w PISM, stosunek państw latynoamerykańskich do USA i Chin oraz perspektywy zacieśnienia współpracy UE – w tym Polski – z partnerami z Ameryki Łacińskiej.

Wydarzenie było transmitowane na żywo na kanale YouTube PISM-u i tam też jest dostępny pełny zapis spotkania:  

https://www.youtube.com/watch?v=-7pBm85rOYM

Opracował Bartłomiej Znojek

Program

10:00–10:10 Otwarcie

• dr Justyna Szczudlik, zastępczyni kierownika Biura Badań i Analiz, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych

10:10–11:40 Panel 1: Główne wyzwania wewnętrzne państw regionu

Do jakich rozwiązań sięgają różne państwa latynoamerykańskie, aby rozwiązywać problemy gospodarcze i społeczne, dotykające zwłaszcza najbiedniejszych? Czym charakteryzują się realizowane obecnie koncepcje rozwojowe? Jakie są perspektywy poprawy postrzegania instytucji demokratycznych i klasy politycznej? Na ile możliwe jest w państwach rządzonych przez reżimy autorytarne (np. Wenezueli) przywrócenie porządku demokratycznego?

• dr hab. Katarzyna Dembicz, latynoamerykanistka, Uniwersytet Warszawski
• dr Joanna Gocłowska-Bolek, latynoamerykanistka, Uniwersytet Warszawski
• dr Magdalena Lisińska, latynoamerykanistka, Uniwersytet Jagielloński
  
  Moderacja: Bartłomiej Znojek, analityk, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych

11:40-12:00 Przerwa

12:00–13:30 Panel 2: Koncepcje wzmacniania pozycji międzynarodowej przez państwa latynoamerykańskie

Jak wybrane państwa latynoamerykańskie postrzegają swoje obecne i pożądane miejsce w świecie? Jakie są główne wyzwania w relacjach regionalnych? Jak zmienia się postrzeganie znaczenia USA i Chin – największych partnerów handlowych regionu? Jaki jest stosunek państw regionu do rosyjskiej wojny przeciwko Ukrainie? Jakie są perspektywy wzmocnienia współpracy UE – w tym Polski – z partnerami latynoamerykańskimi?

• Krzysztof Jacek Hinz, dyplomata, były ambasador RP w Brazylii i w Wenezueli
• dr Anita Oberda-Monkiewicz, latynoamerykanistka, Uniwersytet Warszawski
• Bartłomiej Znojek, analityk, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych

           Moderacja: Damian Wnukowski, koordynator programu Azja i Pacyfik,
           Polski Instytut Spraw Międzynarodowych