Zmniejszenie ryzyka wojny jądrowej w Europie wymaga dialogu z Rosją
10.07.2014, 00:00
10.07.2014, 00:00
To główny wniosek, jaki wyłania się z ostatniego raportu PISM „Options for Transparency and Confidence-Building Measures Related to Non-Strategic Nuclear Weapons in Europe: Cost-Benefit Matrix”. Najnowszy raport PISM wskazuje, które środki przejrzystości i budowy zaufania mogą być relatywnie łatwe do przyjęcia przez NATO i Rosję, które wymagają bezprecedensowej woli politycznej obu stron (szczególnie Rosji), a które są niemożliwe w dającej się przewidzieć przyszłości.
To główny wniosek, jaki wyłania się z ostatniego raportu PISM „Options for Transparency and Confidence-Building Measures Related to Non-Strategic Nuclear Weapons in Europe: Cost-Benefit Matrix”.

O roli broni jądrowej w Europie przypomniał kryzys ukraiński, w trakcie którego Rosja przeprowadziła ćwiczenia swoich sił jądrowych, dając jasny sygnał państwom NATO, że eskalacja napięć może mieć nieobliczalne konsekwencje. Z kolei o nuklearnym potencjale Sojuszu przypomniała obecność  amerykańskich bombowców strategicznych w Europie. Broń nuklearna będzie zawsze mniej lub bardziej obecna w tle jakiegokolwiek przyszłego kryzysu na linii  NATO–Rosja. Nie można wykluczyć związanych z nią gróźb ani też użycia jej w wyniku błędnych kalkulacji którejś ze stron.
 
Sposobem na zmniejszenie nuklearnych zagrożeń jest porozumienie NATO i Rosji dotyczące tzw. środków przejrzystości i budowy zaufania w obszarze niestrategicznej broni jądrowej w Europie, czyli m.in. wymiany informacji na temat wielkości i miejsc składowania arsenałów jądrowych,  przemieszczenia broni jądrowej  z daleka od granic państwowych czy regularnych konsultacji dotyczących polityki użycia broni jądrowej.

Takie porozumienie wydaje się w najbliższym czasie nierealne, biorąc pod uwagę obecne napięcie na linii NATO–Rosja. Nie można jednak wykluczyć, że szansa na jego zawarcie pojawi się w przyszłości. By ją w pełni wykorzystać, należy wcześniej wypracować listę środków, które byłyby do zaakceptowania przez obydwie strony.

Najnowszy  raport PISM  wskazuje, które środki przejrzystości i budowy zaufania mogą być relatywnie łatwe do przyjęcia przez NATO i Rosję, które wymagają bezprecedensowej  woli politycznej obu stron (szczególnie Rosji), a które są niemożliwe w dającej się przewidzieć przyszłości.

Raport powstał na podstawie wniosków z warsztatu „Options for Transparency and Confidence-Building Measures Related to Non-Strategic Nuclear Weapons in Europe: Cost-Benefit Matrix”, zorganizowanego przez PISM wraz z Instytutem Gospodarki Światowej i Stosunków Międzynarodowych Rosyjskiej Akademii Nauk (IMEMO RAN).
 

Raport PISM: Options for Transparency and Confidence-Building Measures Related to Non-Strategic Nuclear Weapons in Europe: Cost-Benefit Matrix