Wystąpienia wprowadzające do dyskusji przedstawili: Iurie Bodrug, Ambasador Republiki Mołdawii w RP, Witold Rodkiewicz analityk Ośrodka Studiów Wschodnich oraz Marcin Kosienkowski, adiunkt w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Moderował Igor Lyubashenko, analityk Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych.

Celem spotkania było omówienie znaczenia wyboru Nicolae Timoftiego na stanowisko prezydenta Mołdawii dla kształtu polityki wewnętrznej oraz zagranicznej tego państwa, w szczególności w odniesieniu do integracji z Unią Europejską. Mołdawia jest obecnie postrzegana jako lider integracji europejskiej w regionie, zwłaszcza w kontekście rozpoczętych ostatnio negocjacji odnośnie umowy stowarzyszeniowej. Kraj ten mógłby stać się pozytywnym przykładem dla pozostałych państw Partnerstwa Wschodniego.

Dyskusja rozpoczęła się od krótkiego przedstawienia postaci nowego prezydenta. Jego głównymi priorytetami w zakresie polityki wewnętrznej i zagranicznej są pogłębienie i przyspieszenie procesu integracji z Unią Europejską oraz reintegracja Mołdawii z Europą poprzez rozwiązanie konfliktu w Nadniestrzu. Jednym z najważniejszych zadań, przed jakimi stoi nowo wybrana głowa państwa, są wewnętrzne reformy, w szczególności reforma sądownictwa i służb granicznych, oraz walka z korupcją.  Tak rozumiany proces reform nie powinien być utożsamiany jedynie z adaptacją unijnych standardów, lecz z kompleksową modernizacją kraju.

Znaczną uwagę poświęcono omówieniu obecnej sytuacji politycznej w Mołdawii z uwzględnieniem wpływu trzyletniego okresu niepewności związanego z niemożliwością wyboru prezydenta przez parlament. Opozycyjna partia komunistyczna ma silną pozycję na krajowej scenie politycznej, a poparcie społeczne dla procesu integracji europejskiej w ciągu ostatnich dwóch lat widocznie zmalało. Aktualnie w społeczeństwie brakuje konsensusu, który ze scenariuszy integracji mógłby być korzystniejszy dla kraju – Unia Europejska czy Unia Euroazjatycka. Omówiono także perspektywy rozwiązania sytuacji w Naddniestrzu z uwzględnieniem faktu, iż prezydent nie stanie się główną siłą napędową tego procesu.

Podczas sesji pytań i odpowiedzi uwagę poświęcono perspektywom modernizacji sceny politycznej i partyjnej, oraz problemom ponoszenia kosztów związanych z procesem adaptacji do wymogów unijnych. Wysokie koszty związane z dostosowaniem kraju do postanowień przyszłej umowy stowarzyszeniowej oraz układu o wolnym handlu nie wiążą się bowiem z wymiernymi korzyściami w perspektywie średnioterminowej. Zwrócono również uwagę, iż sama Unia Europejska straciła zainteresowanie procesem integracji, co może być widoczne na przykładzie braku wyraźnej perspektywy członkowstwa dla państw Partnerstwa Wschodniego. Podczas dyskusji poruszono również problem wpływu Rosji w odniesieniu do ostatnich wydarzeń w Mołdawii.

Igor Lyubashenko