Strona główna Rosyjska agresja na Ukrainę. Bilans i perspektywy

Rosyjska agresja na Ukrainę. Bilans i perspektywy

Początek spotkania: 26.02.2018, 00:00
Zakończenie spotkania: 26.02.2018, 00:00


Konferencja „Rosyjska agresja na Ukrainę. Bilans i perspektywy”

Perspektywy dalszej integracji Ukrainy z NATO, sytuacja na okupowanym Krymie i w Donbasie oraz możliwości jej uregulowania były przedmiotem dyskusji podczas konferencji „Rosyjska agresja na Ukrainę. Bilans i perspektywy”, którą 26 lutego br. Polski Instytut Spraw Międzynarodowych zorganizował we współpracy z Ambasadą Ukrainy w Polsce.

Otwierając konferencję, dyrektor Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych dr Sławomir Dębski podkreślił szczególne znaczenie wojny na Ukrainie dla stosunków polsko-ukraińskich. Ukraina już wcześniej była ofiarą rosyjskiej presji, m.in. w sektorze energetycznym. Jednak bezpośrednie zaangażowanie militarne rosyjskich wojsk na Ukrainie w 2014 r. stanowiło punkt zwrotny. Dyrektor Dębski zaznaczył, że Polska zawsze stała na stanowisku, iż to do samych Ukraińców powinien należeć wybór kierunków polityki zagranicznej. Zauważył jednocześnie, że ewentualna klęska Ukrainy w wojnie z Federacją Rosyjską, a nawet częściowe ograniczenie suwerenności tego państwa, nie leżą w interesie Polski. 

Podczas pierwszego panelu, poświęconego euroatlantyckim aspiracjom Ukrainy, omówiono głównie dotychczasową współpracę tego państwa z NATO. Ukraina jako pierwszy kraj w Europie Wschodniej przystąpiła do programu Partnerstwo dla Pokoju, a następnie podpisała Kartę o szczególnym partnerstwie z Sojuszem. Uczestniczyła również w szeregu operacji NATO, m.in. w Iraku, gdzie ukraińskie jednostki działały w ramach polskiej strefy stabilizacyjnej. Przez długi czas NATO nie cieszyło się jednak sympatią ukraińskiego społeczeństwa. Dopiero rosyjska agresja spowodowała nagłą zmianę i obecnie ponad 50% obywateli opowiada się za przystąpieniem do Sojuszu Północnoatlantyckiego. Akcesja Ukrainy do NATO jest jednak w najbliższych latach mało prawdopodobna. Wśród głównych wyzwań dla Ukrainy wskazano modernizację sił zbrojnych oraz uregulowanie sytuacji w Donbasie. Za najważniejszy wniosek wynikający z rosyjskiej agresji na Ukrainę uznano natomiast konieczność definitywnego odrzucenia podejścia, zgodnie z którym formułowanie polityki zagranicznej należy rozpoczynać od pytania, jak nie prowokować Federacji Rosyjskiej. Takie podejście – jak zgodnie zaznaczyli paneliści – okazało się w przypadku Ukrainy błędne.

W trakcie dyskusji szczególnie dużo uwagi poświęcono polsko-ukraińskiej współpracy wojskowej. Wskazano na nową, dwustronną umowę o współpracy wojskowej, pogłębiającą się kooperację przemysłów obronnych, wsparcie materialne i szkoleniowe udzielane ukraińskim jednostkom oraz powołanie trójstronnej brygady litewsko-polsko-ukraińskiej. Podkreślono jednak, że niektóre działania ukraińskich władz generują niepotrzebne napięcia w relacjach Ukrainy z jej najbliższymi sojusznikami (np. Polską i Rumunią). 

Drugi panel został poświęcony sytuacji na okupowanym przez Rosję Krymie. Od 2014 r. doszło do znaczącego spadku poziomu życia na półwyspie. Mają tam miejsce również regularne prześladowania zamieszkujących półwysep Tatarów. Rosja uniemożliwia dostęp na Krym międzynarodowym obserwatorom, a z raportu ONZ wynika, że dochodzi tam do ciężkich naruszeń praw człowieka. Podczas dyskusji wskazano, że aneksja Krymu pozwoliła Władimirowi Putinowi odwrócić uwagę rosyjskiego społeczeństwa od trudnej sytuacji gospodarczej kraju. Modernizację państwa zastąpiono mobilizacją społeczeństwa, które w zdecydowanej większości poparło aneksję. Rosja nie zdołała jednak przekonać społeczności międzynarodowej, że sprawa Krymu jest już zamknięta.

W ramach trzeciego panelu omówiono sytuację na okupowanych przez Rosję terenach obwodów donieckiego i ługańskiego, jak również perspektywy zakończenia wojny w Donbasie. Paneliści ocenili, że szybkie uregulowanie sytuacji jest mało prawdopodobne ze względu na obecność na tych terenach nieregularnych rosyjskich sił zbrojnych. Podkreślili zagrożenia wynikające z ewentualnego zamrożenia konfliktu, jak również dyslokowania misji pokojowej ONZ w wariancie zaproponowanym przez Rosję. Wskazali zarazem na konieczność utrzymania międzynarodowych sankcji nałożonych na Rosję w odpowiedzi na naruszenie przez nią integralności terytorialnej Ukrainy. Ich zdaniem ukraińskie władze powinny wypracować spójną strategię wobec terenów okupowanych, aby skutecznie walczyć o „serca i umysły” zamieszkującej te tereny ludności ukraińskiej. 



 

PROGRAM KONFERENCJI

9:00-9:30        Rejestracja i kawa

9:30-9:40        Otwarcie

  • Sławomir Dębski, Dyrektor, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych

 9:40-11:10      Panel 1: Między Wschodem a Zachodem: wpływ rosyjskiej agresji na euroatlantyckie aspiracje Ukrainy. 

  • Bartosz Cichocki, Podsekretarz Stanu, Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP
  • Andrij Deszczycia, Ambasador Ukrainy w Polsce
  • Henryk Litwin, Ambasador RP na Ukrainie w latach 2011-2016
  • Ołeksandr Mocyk, Ambasador Ukrainy w Polsce w latach 2006-2010

Moderator: Michał Potocki, Dziennik Gazeta Prawna 

11:10-11:20    Przerwa kawowa 

11:20-12:50    Panel 2: Krym – cztery lata rosyjskiej okupacji 

  • Adam Eberhardt, Dyrektor, Ośrodek Studiów Wschodnich
  • Izet Hdanow, Pierwszy Zastępca Stałego Przedstawiciela Prezydenta Ukrainy w Autonomicznej Republice Krym
  • Denys Sawczenko, Zastępca Koordynatora, KrymSOS
  • Nedim Useinow, Światowy Kongres Tatarów Krymskich

  Moderator: Iwona Reichardt, New Eastern Europe 

12:50-13:00    Przerwa kawowa

 13:00-14:30    Panel 3: Donbas – reintegracja czy status quo? 

  • Łukasz Adamski, Wicedyrektor, Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia
  • Ołeksij Makejew, Dyrektor Departamentu Politycznego, Ministerstwo Spraw Zagranicznych Ukrainy
  • Daniel Szeligowski, Analityk, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych

  Moderator: Piotr Pogorzelski, Polskie Radio 

14:30-14:40    Zakończenie

  • Andrij Deszczycia, Ambasador Ukrainy w Polsce

 14:40-15:30    Lunch