28 marca 2012 Polski Instytut Spraw Międzynarodowych we współpracy z FRIDE zorganizował robocze spotkanie w Brukseli na temat Europejskiego Funduszu na rzecz Demokracji.

Celem spotkania było wypracowanie wskazówek dotyczących kolejnych etapów wdrażania oraz ostatecznego charakteru inicjatywy, tak aby stanowiła ona dodatkowy wkład w ramach istniejących instrumentów na rzecz wspierania demokracji w Unii. W spotkaniu udział wzięli przedstawiciele Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych, Parlamentu Europejskiego i państw członkowskich oraz eksperci z europejskich think tanków. Spotkanie poprowadzili: dyrektor PISM, Marcin Zaborowski oraz dyrektor FRIDE Richard Youngs.

Rezultatem spotkania będzie wspólny raport opracowany przez PISM oraz FRIDE, dostępny wkrótce na naszej stronie internetowej.

Inicjatywa powołania Europejskiego Funduszu na rzecz Demokracji (EED) już od ponad roku jest szeroko dyskutowana na arenie unijnej. W początkowej wersji Fundusz miał umożliwić Unii Europejskiej szybkie działanie wobec wydarzeń arabskiej wiosny czy wydarzeń we wschodnim sąsiedztwie. Opóźnienia w powołaniu EED związane są z trwającymi negocjacjami na temat zaangażowania państw członkowskich oraz instytucji UE w ostateczną formę Funduszu.

Inicjatywa Europejskiego Funduszu na rzecz Demokracji

Minister Spraw Zagranicznych Polski Radosław Sikorski wystąpił z propozycją powołania Funduszu w lutym 2011 w następstwie wydarzeń na Białorusi oraz w rejonie Morza Śródziemnego. Wysoka przedstawiciel UE, Catherine Ashton oraz komisarz ds. polityki sąsiedztwa, Štefan Füle wyrazili swoje poparcie dla projektu w nowym dokumencie na temat europejskiej polityki sąsiedztwie opublikowanym w maju 2011. Fundusz miał być oficjalnie włączony w jeden z sześciu głównych filarów polityki sąsiedztwa i wraz z Funduszem na rzecz Wspierania Społeczeństwa Obywatelskiego wspierać rozwój "głębokiej demokracji" w sąsiedztwie Unii. Celem europejskiej polityki sąsiedztwa jest nie tylko promowanie współpracy z rządami, lecz również  partnerstwa na poziomie społeczeństw.

Europejski Fundusz na rzecz Demokracji był jednym z głównych priorytetów polskiej prezydencji (lipiec-grudzień 2011). W grudniu 2011 państwa członkowskie przyjęły deklarację polityczną w sprawie Funduszu. Jednakże szczegóły dotyczące budżetu, lokalizacji, zasad, według których państwa trzecie udzielałyby wsparcia finansowego będą sprecyzowane w statucie, który ma zostać przyjęty do końca 2012 roku.