Kryzys na Ukrainie oraz relacje Polski i Izraela ze Stanami Zjednoczonymi były jednymi z głównych wątków poruszanych podczas II Polsko-Izraelskiego Dialogu Strategicznego, który odbył się w Warszawie.

Z perspektywy Izraela kryzys rosyjsko-ukraiński ma wymiar regionalny i nie stanowi realnego zagrożenia dla ładu światowego. Ze względu na rolę jaką odgrywa Rosja na Bliskim Wschodzie (ważną m.in. w negocjacjach z Iranem oraz w konflikcie w Syrii), dużą  diasporę izraelską w Rosji oraz chęć nieingerowania w sprawy regionalne Europy, Izrael zdecydował się nie zajmować stanowiska w sprawie rezolucji ONZ dotyczącej aneksji Krymu. Polska z kolei jest zdania, że należy reagować na działania Kremla, gdyż ten łamie prawo międzynarodowe, naruszając integralność i suwerenność Ukrainy. Ponadto zdaniem Warszawy społeczność transatlantycka, bez wyjątków, powinna prowadzić spójną politykę wobec Rosji. 

W odróżnieniu od oceny działań Rosji, dyskusja na temat polityki zagranicznej Stanów Zjednoczonych, stosunków transatlantyckich oraz ich wpływu na relacje Polski i Izraela z USA, wskazała na wiele zbieżnych opinii przedstawicieli obydwu krajów. Ich zdaniem aktualna  polityka zagraniczna USA służy głównie realizacji interesów, które są ściśle związane z bezpieczeństwem narodowym i oczekiwaliby większego zaangażowania Waszyngtonu. Z drugiej strony przedstawiciele Polski wskazywali, że zmiana polityki Stanów Zjednoczonych dokonała się m.in. dlatego, że obecny prezydent jako jeden z nielicznych polityków dostrzega potrzeby nowego pokolenia i je realizuje. Strona polska pytała również gości z Izraela  o dobre praktyki w utrzymywaniu ścisłych relacji z Amerykanami.

Podczas dialogu nie zabrakło również dyskusji o sytuacji w Afryce Północnej i na Bliskim Wschodzie. Uczestnicy zgodzili się, że arabska wiosna nie przyniosła oczekiwanych przez Zachód rezultatów, a jej skutki będę widoczne jeszcze przez długi czas, szczególnie w krajach przechodzących burzliwą transformację tj. Libia, Egipt czy Syria. W 2011 r. Izrael z niepokojem przyglądał się wydarzeniom u swoich sąsiadów i bał się pogorszenia swoich stosunków z krajami arabskimi. Dziś jednak jest spokojniejszy, bo na przykład okazało się, że terytoria palestyńskie nie odniosły wielkich korzyści w związku z arabską wiosną, a w Egipcie powrót reżimu wojskowego oznacza paradoksalnie dla Izraela stabilizację.  

Polsko-izraelski dialog strategiczny odbył się w Warszawie 27 maja 2014 r. Jest on organizowany już po raz drugi przez PISM oraz Forum Dialogu Strategicznego. Odbywa się on przy wsparciu Ministerstwa Obrony RP oraz we współpracy z Ministerstwami Spraw Zagranicznych RP i Izraela. Sesje dialogu poświęcone są m.in. kwestiom bezpieczeństwa regionalnego, międzynarodowego, dwustronnej współpracy wojskowej oraz stosunkom europejsko-izraelskim. Dialogowi towarzyszą również spotkania z wysokimi urzędnikami państwowymi.

Program Dialogu

Oprac. Kinga Brudzińska
Fot. Tomasz Myśliwiec, BBN, Jadwiga Winiarska