Takie wnioski płyną z seminarium zorganizowanego przez PISM i PAIiIZ 5 listopada 2015 r. Celem konferencji było zrozumienie znaczenia inicjatywy Jedwabnego Szlaku oraz znalezienie odpowiedzi na pytanie, czy ta koncepcja jest szansą czy zagrożeniem dla Polski.

Uczestnicy byli zgodni, że Jedwabny Szlak (JS) bez względu na nasze zaangażowanie i ocenę będzie realizowany, gdyż jest to kluczowa geostrategiczna koncepcja obecnych chińskich władz. Dlatego też to zadaniem Polski jest poszukiwanie sposobów na skorzystanie z tej inicjatywy. Szansą są nowe instrumenty finansowe tworzone jako narzędzia JS. Podkreślano, że jest to jakościowa zmiana w porównaniu z dotychczasowymi zasadami współpracy gospodarczej prowadzonej przez Państwo Środka. Do tej pory Pekin preferował współpracę dwustronną. Obecnie nowopowstające instytucje, takie jak Azjatycki Bank Inwestycji infrastrukturalnych (AIIB), to narzędzia szybkiego reagowania z jednym adresem, dzięki czemu omijana jest cała skomplikowana procedura administracyjna. Są to również instytucje, w których nie brakuje kapitału. Co więcej są one budowane w oparciu o doświadczenia i standardy zachodnie z przejrzystymi procedurami.

Jak dotychczas polskie przedsiębiorstwa nie wykazują jednak dużego zainteresowania rynkami azjatyckimi. Eksperci są zdania, że wynika to z nieprzygotowania do wejścia na tak odległe i nieznane rynki, spowodowanego głównie brakiem wiedzy na ich temat. W Polsce słabo działa lobby gospodarcze, które powinno dzielić się swoją wiedzą na temat doświadczeń na tamtejszych rynkach. Nieznane są także instrumenty wsparcia oferowane przez państwo. Ponadto objęcie Jedwabnym Szlakiem wielu państw powoduje, że zaczynają one ze sobą konkurować, co dobrze widać na przykładzie szlaków transportowych. Jak pokazuje przykład Łodzi, inicjatywa współpracy z Chinami czy Azją leży po stronie firm. Dzięki nawiązywaniu relacji gospodarczych, kreują one zapotrzebowanie na doradztwo i instrumenty wsparcia, które następnie oferowane są przez administrację. W tym sensie to głównie od Polski, a przede wszystkim od sektora przedsiębiorstw i ich pomysłów na wspólne i konkurencyjne wobec innych projekty zależy, jak wykorzystamy szanse, jaką daje nam Jedwabny Szlak. 

Przyczynkiem do wydarzenia była planowana na koniec listopada wizyta prezydenta Andrzeja Dudy w Chinach. Stąd też uczestnicy spotkania starali się wypracować kilka rekomendacji ważnych dla owocnej realizacji wizyty. Podkreślono, że będzie ona dobrym sygnałem, pokazującym, że nowe polskie władze uznają kierunek azjatycki za ważny. Rekomendowano, by z prezydentem udała się do Chin liczna delegacja polskich przedsiębiorców, a prezydent w rozmowach z chińskimi liderami powinien podnosić kwestię konieczności zmniejszenia naszego deficytu handlowego oraz zapewniać, że Polska jeszcze w tym roku ratyfikuje dokument o przystąpieniu do AIIB. Uczestnikami spotkania byli przedstawiciele administracji państwowej, świata nauki i biznesu.