16 lipca Polski Instytut Spraw Międzynarodowych oraz Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego zorganizowali debatę pt.: „Transformation of the South Caucasus` States and its International Context”.  W spotkaniu udział wzięli Davit Hovhannisyan (Center for Civilization and Cultural Studies, Yerevan State University), Alexander Rondeli (Georgian Foundation of International and Strategic Studies), a także Tomasz Knothe, Ambasador RP w Armenii w latach 2004-2009 oraz Marek Matusiak (Ośrodek Studiów Wschodnich). Spotkanie moderował Konrad Zasztowt (Polski Instytut Spraw Międzynarodowych).

Seminarium rozpoczęło się od analizy sytuacji wewnętrznej w Armenii oraz w Gruzji w roku wyborów parlamentarnych odbywających się w obu krajach. Uczestnicy zgodzili się z tezą, że przeprowadzenie wyborów w Armenii w maju bieżącego roku stanowiło wyzwanie dla urzędującego prezydenta Serża Sargsjana. Zagwarantowanie ich przejrzystości i uczciwości było testem dla władz ormiańskich, zwłaszcza w kontekście fałszerstw podczas wyborów prezydenckich w 2008 r. W trakcie debaty wpływ oligarchów na scenę polityczną odkreślony został jako czynnik hamujący transformację polityczną i modernizację Armenii. Uczestnicy wskazywali jednak także na sprzyjające demokratyzacji zjawiska: rosnącą aktywność społeczeństwa i poprawę sytuacji w sferze wolności mediów w okresie kampanii wyborczej.

Punktem wyjścia do dyskusji na temat nadchodzących wyborów w Gruzji było omówienie przebiegu kampanii wyborczej w tym kraju. W opinii uczestników charakteryzuje ją ostra walka o głosy wyborców. Eksperci spodziewają się, że wybory parlamentarne będą kolejnym etapem zmian w systemie politycznym Gruzji. Mogą one doprowadzić do dekoncentracji władzy skupionej dotychczas w rękach prezydenta Micheila Saakaszwilego. Uczestnicy zgodzili się, że ważnymi elementami zmian w tym kierunku były poprawki w konstytucji gruzińskiej oraz mianowanie nowego premiera – Wano Merabiszwilego.

Druga część seminarium poświęcona była międzynarodowemu kontekstowi wyborów w Armenii i Gruzji. Podkreślono ważną rolę Rosji w koncepcji bezpieczeństwa narodowego Armenii, wynikającą z nieuregulowanych stosunków z Turcją i konfliktu z Azerbejdżanem. Paneliści odnotowali wysoką aktywność Armenii w ramach Partnerstwa Wschodniego. Pozytywnie ocenili także współpracę tego państwa z Sojuszem Północnoatlantyckim, z którą związane są nadzieje na modernizację armii ormiańskiej.

Uczestnicy seminarium poruszyli kwestię roli polityki zagranicznej w obecnej kampanii wyborczej w Gruzji, w tym przede wszystkim stosunków z Rosją, oraz problem separatystycznych republik Abchazji i Osetii Południowej. Podkreślono również negatywny wpływ wojny z Rosją z sierpnia 2008 r. na gruzińskie dążenia do integracji ze strukturami euroatlantyckimi. W czasie dyskusji eksperci zwrócili również uwagę na dynamiczny proces zbliżenia Gruzji z Unią Europejską, którego wyrazem są negocjacje umowy stowarzyszeniowej, umowy o pogłębionej strefie handlu, a także umowy o ułatwieniach wizowych.

Opr. A. Turkowski, K. Zasztowt

Fot. T. Joniewicz