18 maja 2012 w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych odbyło się seminarium Przyszłość strefy Schengen.

Wystąpienia wprowadzające do dyskusji przedstawili: Roderick Parkes (Stiftung Wissenschaft und Politik SWP), Michał Nodzykowski (Departament Polityki Europejskiej, MSZ) oraz Tim Cooper  (FRONTEX). Moderatorem spotkania była Beata Wojna, kierownik Biura Badań i Analiz Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych. Tematem spotkania była analiza reformy zarządzania strefy Schengen, która jest obecnie dyskutowana na szczeblu narodowym oraz europejskim.

Debata rozpoczęła się od przedstawienia kontekstu reformy systemu Schengen. Ubiegłoroczne wydarzenia Wiosny Arabskiej spowodowały wzmożony napływ imigrantów do Europy, w szczególności do Włoch. Zainicjowało to dyskusję na temat reformy polityki imigracyjnej, azylowej oraz zarządzania granicami. Otoczenie legislacyjne strefy Schengen charakteryzuje się dużą elastycznością w zakresie możliwości podejmowania działań przez państwa  członkowskie. W sytuacjach kryzysowych jest to niewystarczającym i nieefektywnym rozwiązaniem, ponieważ państwa członkowskie muszą działać jednomyślnie. Główną kwestią dyskutowaną w ramach reformy Schengen jest możliwość przywracania kontroli granicznych przez państwa członkowskie oraz stworzenie mechanizmu ewaluującego działania państw członkowskich. Problemem w osiągnięciu kompromisu w odniesieniu do reformy nie są kwestie techniczne, ale różne wizje polityczne państw członkowskich na dalszy rozwój strefy Schengen.

Podczas sesji pytań i odpowiedzi, dyskusja skupiła się na perspektywie przyjęcia Bułgarii oraz Rumunii do strefy Schengen, na konsekwencji procesu liberalizacji reżimu wizowego w  regionie Bałkan Zachodnich oraz zwiększonej roli FRONTEXu w zakresie zarządzania granicami oraz kontroli migracji w związku z ubiegłoroczną reformą tej agencji.

Opr. Magdalena Nasieniak

Fot. Paulina Raduchowska